Innlent | mbl | 21.10.2010 | 12:04 | Uppfært 12:50

Erum að ná botninum

Frá ársfundi ASÍ í dag mbl.is/Kristinn Ingvarsson

„Það hillir undir að við náum botni á verstu efnahagskreppu lýðveldistímans,“ sagði Ólafur Darri Andrason, hagfræðingur ASÍ sem kynnti nýja hagsspá ASÍ á ársfundi sambandsins. ASÍ spáir 1,7% hagvexti á næsta ári, en Ólafur Darri segir að hann verði næstum tvöfalt meiri ef farið verði út í framkvæmdir við Helguvík.

Í hagspá ASÍ fyrir næsta ár er miðað við að farið verði út í framkvæmdir við Straumsvík sem kynntar hafa verið, en ekki er reiknað með framkvæmdum við álverið í Helguvík eða orkuframkvæmdum sem því tengjast. Ólafur Darri sagði engan vafa leika á að það myndi skipta mjög miklu máli ef vinna við álverið í Helguvík færi í fullan gang. Reiknað væri með að um 1300 manns fengju vinnu meðan á framkvæmdum stæði.

„Við höfum orðið fyrir gríðarlegu áfalli,“ sagði Ólafur Darri í upphafi ræðu sinnar. „Frá hruninu erum við búin að tapa einni krónu af hverjum 10 út úr verðmætasköpuninni. Það þýðir að við höfum orðið af árlegri verðmætasköpun upp á 160 milljörðum.“

Ólafur Darri sagði að vöxturinn væri enn hægur og því yrði staða heimilanna áfram þröng. Um 12.500 manns voru án vinnu í september og Ólafur Darri sagði ljóst að áfram yrði verulegt atvinnuleysi hér á landi ef ekki tækist að auka fjárfestingu.

Árið 2006 var fjárfesting hér á landi um 600 milljarðar, en þá voru framkvæmdir á Austurlandi í hámarki og mikil þennsla á fasteignamarkaði. Í fyrra dróst fjárfesting saman um helming og í ár er spáð að fjárfesting verði um 180 milljarðar.

Ólafur Darri sagði að þetta mikla hrun í fjárfestingu hefði slæm áhrif á vinnumarkaði þegar til skamms tíma væri litið, en þegar til lengri tíma væri litið væri þetta líka slæmt því að lítil fjárfesting kæmi niður á framtíðartekjum okkar.

Ólafur Darri sagði að þrátt fyrir að gengi krónunnar hefði lækkað verulega og dregið hefði úr innflutningi værum við enn að safna skuldum í útlöndum. Hann sagði ljóst að það væri ekki hægt að „svelta sig út úr vandanum“ eins og hann komst að orði. Við yrðu að auka tekjur okkar með aukinni atvinnusköpun.