„Ekkert nýtt í tillögunum“

Friðrik J. Arngrímsson, framkvæmdastjóri  LÍÚ, segir ekkert nýtt koma fram í sameiginlegri yfirlýsingu stjórnar Samfylkingarfélagsins í Reykjavík og Reykjavíkurfélags VG. Hann segir að það komi sér þó á óvart að enn skuli haldið áfram áfram með hugmyndir um fyrningarleiðina.

Þar er því beint til ríkisstjórnarinnar að fyrirheiti samstarfsyfirlýsingar ríkisstjórnarinnar um nýtt fiskveiðistjórnunarkerfi verði framfylgt hið fyrsta. Tryggja þurfi varanlegt eignarhald og fullt forræði þjóðarinnar yfir auðlindum í hafi og jafnræði gagnvart úthlutun veiðiheimilda.

„Þetta er bara sama málið og við höfum þurft að eiga við frá stofnun ríkisstjórnarinnar,“ sagði Friðrik í samtali við mbl.is.

„Það er búið að sýna fram á hvaða afleiðingar það hefði, yrði fyrningarleið ríkisstjórnarinnar farin.  Öll fyrirtæki í sjávarútvegi yrðu meira eða minna gjaldþrota,“ segir Friðrik.

Óraunhæfar tillögur

„Þessar tillögur eru óraunhæfar og hafa hvorki skírskotun til skynsamlegrar nýtingar á fiskistofnum né góðra rekstrarskilyrða greinarinnar. Ég held að flestir sem hafa kynnt sér málið, átti sig á því,“ segir Friðrik.

„Allir sem eru í starfshópnum um endurskoðun fiskveiða gera sér grein fyrir þessu og vilja fara samningaleiðina, nema þeir tveir sem fluttu framsögur á fundinum í gær. Það liggur alveg ljóst fyrir að fyrningarleiðin er gjörsamlega ófær, enda var hún algerlega óhugsuð þegar hún var sett fram. Það þurfti engar fræðilegar úttektir til að átta sig á því.“

„En það er ekkert nýtt í þessu. Farið var með þessi mál í ákveðinn farveg, með því að stofna sáttanefndina. Við höfum lýst því yfir við stjórnvöld að við séum tilbúin til að vinna að útfærslu á samningaleiðinni, jafnvel þó það kynni að hafa í för einhverja breytingu á núverandi réttindum sjávarútvegsfyrirtækjanna, ef það mætti verða til þess að ná sáttum, “ segir Friðrik.

Beðið eftir fundi í fjóra mánuði

Í þessu felst að horfið er frá ótímabundnum afnotarétti af aflaheimildum og gerðir verði tímabundnir samningar á milli útgerðarfyrirtækjanna og ríkisins um afnot af aflaheimildunum. „Það er mikilvægt að þeir samningar yrðu til langs tíma, þannig að rekstraröryggi sé tryggt og eins hefur það áhrif á að menn nýti fiskistofnana með langtímahagsmuni í huga,“ segir Friðrik.

„Við í LÍÚ, Samtök atvinnulífsins og Samtök fiskvinnslustöðva rituðum forsætisráðherra og fjármálaráðherra bréf fyrir fjórum mánuðum, þar sem við ítrekum að við viljum fá fund með þeim til þess að ræða nánari útfærslu á samningaleiðinni. En okkur er ekki sýnd sú virðing að funda með okkur.“

Í ályktuninni segir að jafnaðarmenn og félagshyggjufólk um land allt vænti þess að ríkisstjórnin „innleiði án tafar nýtt fiskveiðistjórnunarkerfi.“

Friðrik segir að vel sé raunhæft að ljúka vinnunni við útfærslu á samningaleiðinni á tiltölulega stuttum tíma. „En til þess þurfa stjórnvöld og atvinnulífið að setjast saman niður og það er það sem við erum að bíða eftir. En það verður aldrei nein sátt um fyrningarleiðina með öllu því sem henni fylgir. Verkefni okkar er að ná saman með ríkisstjórninni og það er alveg ljóst að báðir aðilar þurfa að koma til móts við hinn. Ef ríkið hirðir aflaheimildirnar af fyrirtækjunum og fer að bjóða þær upp, þá verður aldrei sátt um það og það hefur legið fyrir allan tímann.“

Forræði ríkisins ekki dregið í efa

Í ályktuninni segir að brýnt sé að ekki verði látið undan þrýstingi sérhagsmunaaðila, heldur verði ríkið „hinn eini sanni eigandi fiskveiðiauðlindarinnar“ og sjái um að leigja hana.

Friðrik segir að útgerðarmenn hafi aldrei dregið í efa forræði ríkisins á auðlindunum. „Það liggur alveg fyrir að ríkið hefur forræði á þessum auðlindum. Ef ríkið gerir samning við útgerð um afnot, segir það þá ekki allt sem segja þarf? En á sama tíma eiga útgerðarmenn stjórnarskrárvarinn eignar- og atvinnurétt. Þessi umræða fer oft út í óþarfa hártoganir, en það leikur enginn vafi á að ríkið hefur allar heimildir í krafti fullveldisréttarins til að setja lög og reglur um stjórn fiskveiða, “segir Friðrik.

Hann segist því ekki sjá neinn tilgang með ábendingu  Jóns Bjarnasonar, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra, til stjórnlagaþings um nauðsyn þess að setja ákvæði um þjóðareign náttúruauðlinda í stjórnarskrá.