Innlent | mbl | 1.2.2011 | 14:58

Skattkerfisbreytingar tekist vel

Steingrímur J. Sigfússon, fjármálaráðherra. Eggert Jóhannesson

„Í öllum meginatriðum hafa aðgerðir á sviði skattamála verið vel heppnaðar og náð tilætluðum árangri,“ segir Steingrímur J. Sigfússon, fjármálaráðherra. Skattastefna ríkisstjórnarinnar er nú rædd utan dagskrár Alþingi.

Upphafsmaður umræðunnar er Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, þingmaður Framsóknarflokksins. Sigmundur gagnrýndi ríkisstjórnina harðlega fyrir að „refsa fyrir uppbyggingu og verðlauna stöðnun.“ Í stað þess að skattkerfið hafi verið lagað að þeim raunveruleika sem Íslendingar búa við, hafi breytingar ríkisstjórnarinnar haft þveröfug áhrif.

Steingrímur segir markmið stjórnvalda í skattheimtu séu fjórþætt: Tekjuöflun ríkisins, breytt dreifing skattbyrði, skattkerfið verði grænt og að skattalegum ívilnunum sé beitt til þess að stuðla að tilteknum markmiðum, til dæmis ýmiss konar uppbyggingu. Aðgerðir stjórnvalda í þessa átt hafi heppnast vel.

Sigmundur bendir á hið aukna flækjustig skattkerfisins, og segir Alþingi hafa „leitt í lög skattareglur sem ekki fást staðið stærðfræðilega, jafnvel þótt leitað sé til færustu algebrumanna.“

Algjört skilningsleysi á eðli skatta

Pétur Blöndal, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, tekur undir gagnrýni Sigmundar á skattastefnuna. Hann bendir til dæmis á það að svokallaðir grænir skattar snerti lágtekjufólk rétt eins og aðra. Hagfellt tekjuskattskerfi segi ekki alla söguna.

„Ríkisstjórnin hefur engan skilning á því að það sé samhengi milli skattstofna og skattprósentu. Hún sér það ekki hvernig kakan hefur minnkað, og minnkar enn. Hún sér ekki hvernig fjárfesting er komin í algjört lágmark, fjárfesting sem á að skapa atvinnu meðan á henni stendur og á að skapa atvinnu til framtíðar,“ segir Pétur.

Sigríður Ingibjörg Ingadóttir, þingmaður Samfylkingarinnar, lagði áherslu á mikilvægi tekjujöfnunarhluverk skattkerfisins. Mikilvægt sé að jafna tekjur til þess að ýta undir félagslega samheldni. Ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttir hafi náð miklum árangri í þessa átt.

Sigmundur gætti þess að benda ekki aðeins á það sem hann sér sem neikvæðar hliðar skattastefnu ríkisstjórnarinnar. Átaksverkefnið „Allir vinna“ hafi til að mynda heppnast vel, og umsvif iðnaðarmanna aukist vegna þess. „Má ekki yfirfæra þetta verkefni yfir á þjóðfélagið í heild?“ spyr Sigmundur.

Álfheiður Ingadóttir, þingmaður Vinstri-grænna, hélt á lofti mikilvægi félagslegs réttlætis, og benti á það að skattar á 3.500 tekjuhæstu Íslendingana skiluðu hærri fjárhæð en sem þyrfti til þess að reka sjúkrahúsið á Akureyri. Mikilvægt sé að halda áfram í þeirri sókn.

„Þessi ríkisstjórn hefur hækkað alla meginskatta í landinu. Líka alla sérskatta. Ég hef allavega ekki fundið neitt dæmi um skatt sem þessi ríkisstjórn hefur ekki hækkað,“ sagði Birgir Ármansson, þingmaður Sjálfstæðisflokksins.

„Lægra þrep virðisaukaskatts,“ heyrðist fjármálaráðherra þá segja úr sæti sínu.