Innlent | mbl | 15.12.2012 | 14:04 | Uppfært 14:44

Rammaáætlun hugsanlega „skammlíft plagg“

Gylfi Arnbjörnsson, forseti ASÍ. Rax / Ragnar Axelsson

Gylfi Arnbjörnsson, forseti ASÍ, segir að menn hafi áhyggjur af því að rammaáætlunin verði skammlíft plagg vegna inngripa ríkisstjórnarinnar í hana. Sameiginlegur fundur umhverfis- og samgöngunefndar og atvinnuveganefndar var haldinn í morgun með fulltrúum ASÍ og Samtaka atvinnulífsins að ósk fulltrúa Framsóknarflokksins, en Þeir Gylfi Arnbjörnsson og Ólafur Darri Andrason mættu fyrir hönd ASÍ og Pétur Reimarsson fyrir hönd SA á fundinn.

Gylfi segir að á fundinum hafi farið fram mjög ánægjulegar og málefnalegar umræður, en ljóst væri að það væru skiptar skoðanir á málinu. Hann tekur fram að formenn beggja nefnda hafi staðið sig mjög vel að undanförnu við að tryggja málefnalegar umræður um málið. „Eins og kom fram í okkar umsögn varðandi þetta mál þá hefur Alþýðusambandið lagt mjög mikla áherslu á að það takist að ná mjög breiðri sátt um skipan bæði verndar og nýtingar um okkar auðlindir.“ Menn hafi sammælst um það í upphafi ferlisins árið 1999 að vinna málið á grundvelli faglegra vinnubragða og meta bæði nýtingu og verndarkosti út frá faglegum rökum.

Gylfi segir að sér hafi fundist að sú þingsályktunartillaga sem fór nú til fyrstu umsagnar hefði getað verið ágætur grundvöllur til sátta um málið. „Þó að maður geti auðvitað alltaf haft skoðanir á málamiðlunum, þá ákváðum við að það skipti meira máli að um þetta mál næðist sátt og að það væri ekki naumur meirihluti þeirra flokka sem fara með valdið núna heldur að stjórn og stjórnarandstaða sameinist um á hvaða grundvelli þessi mál verði til framtíðar. Það eru mjög miklir hagsmunir til verndar líka í því máli og ekki bara nýtingar.“ Ríkisstjórnin hefði hins vegar tekið málið úr þeim sáttafarvegi vegna innbyrðis deilna stjórnarflokkanna.

Gylfi tekur fram að ríkisstjórnin hafi, þegar hún breytti þingsályktunartillögunni, tekið tvo virkjanakosti frá sem hefðu vegna mistaka verið settir í nýtingu eða bið en hefðu ekki átt að vera þar inni. „En að öðru leyti eru þessir sex virkjanakostir sem teknir eru úr nýtingu og settir í bið pólitískt rökstuddir. Það þýðir breytingu á því grundvallarsjónarmiði sem lá til grundvallar um rammaáætlun og því höfum við áhyggjur af, að þetta verði mjög skammlíft plagg.“

Verður rammaáætlun þá hugsanlega vikið til hliðar að loknum næstu kosningum? „Mér liggur við að fullyrða að hvorugur þessara flokka muni gera þessa niðurstöðu að skilyrði um myndun ríkisstjórnar.“

Vantar töluvert upp á hagvöxt

Pétur Reimarsson, forstöðumaður hjá Samtökum atvinnulífsins, segir að fundurinn hafi verið ágætur og hreinskiptin skoðanaskipti sem hafi farið fram á honum en að tilefni hans hafi augljóslega verið yfirlýsing Alþýðusambandsins í blöðum fyrir tveimur dögum. Skiptar skoðanir hafi verið á fundinum. „Við bentum á það að það vantaði töluvert upp á að hagvöxtur væri eins mikill og hann þyrfti að vera og væri nauðsynlegur til að bæta hag fólks og fyrirtækja.“ Það hversu mjög hefði dregist að ráðast í virkjanaframkvæmdir og samþykkja rammaáætlun þýddi að allt gengi hægar en það ætti að gera.

Pétur segir að forsendur kjarasamninga hafi ekki gengið eftir, meðal annars vegna þeirra tafa á samþykkt rammaáætlunar sem orðið hefði. „Við töldum, bæði þegar stöðugleikasáttmálinn var gerður 2009 og eins í kjarasamningsgerðinni 2011, að þá byggðu kauphækkanaforsendur meðal annars á því að fjárfestingar í landinu yrðu miklu meiri en síðan hafa orðið.“

Pétur segir að helstu forsendur kjarasamninganna hefðu verið þær að kaupmáttur átti að aukast, gengið átti að þróast eftir ákveðnum leiðum og vera hærra en það er í dag og verðbólgan að sama skapi lægri. „Síðast en kannski ekki síst áttu fjárfestingar í landinu að hafa aukist mjög mikið og það var meðal annars markmiðið með yfirlýsingu sem ríkisstjórnin gaf út í tengslum við kjarasamningana í maí 2011,“ segir Pétur og bætir við að það sem hefði gengið eftir væri kaupmáttarforsendan, en hina þrjá þættina vantaði sem tengdist því að engar erlendar fjárfestingar væru að koma til landsins.

Valið snýst um grænt eða grátt

Álfheiður Ingadóttir, fulltrúi VG í umhverfis- og samgöngunefnd, tekur undir að fundurinn hafi verið gagnlegur en segir að í sjálfu sér hafi ekkert nýtt komið fram á honum.

„Fulltrúar ASÍ og SA hafa gert sínar athugasemdir eins og tugir og kannski yfir hundruð annarra bæði félagasamtaka og einstaklinga og þeir fóru yfir þær aftur. Þetta er kannski í þriðja til fjórða sinn sem þessir aðilar koma fyrir umhverfis- og samgöngunefndina þannig að í sjálfu sér var ekkert nýtt sem kom fram á fundinum en það var ágætt að fara yfir þeirra sjónarmið einu sinni enn.“

Aðspurð um möguleikann á því að rammaáætlunin muni ekki lifa fram yfir næstu kosningar í núverandi mynd segir Álfheiður ljóst að stjórnarandstaðan, forysta ASÍ og Samtök atvinnulífsins séu þar fyrst og fremst að hugsa um að virkja meira og taka virkjunarkosti úr verndar- og biðflokkum og setja í nýtingarflokk. „Valið í næstu kosningum snýst um grænt eða grátt, og kjósendur munu bara ákveða það hvort þeir vilja grænt eða grátt.“