Innlent | mbl | 14.2.2013 | 14:24 | Uppfært 14:55

„ESB hundleitt á EES-samningnum“

Össur Skarphéðinsson, utanríkisráðherra. mbl.is/Ómar Óskarsson

„Bara svo ég tali umbúðalaust: ESB er orðið hundleitt á EES, finnst mér stundum. Það er orðið hundleitt á tvíhliða samningunum við Sviss,“ sagði Össur Skarphéðinsson utanríkisráðherra á Alþingi í dag í umræðum um skýrslu hans um utanríkis- og alþjóðamál. Fyrir vikið hefði Evrópusambandið sýnt það með verkum sínum að það hefði mjög lítinn vilja til þess að leggja sig mikið fram „til þess að búa til einhvers konar sérstöðu“ fyrir þau EES-ríki sem stæðu fyrir utan sambandið.

„Ég gæti túlkað það með þeim hætti að þau [ríki Evrópusambandsins] vilji miklu frekar bara fá þau inn í Evrópusambandið. Mér finnst það stundum vera með þeim hætti af háttsemi þeirra. En það liggur alveg ljóst fyrir að viljinn til þess að veita undanþágur innan EES, það hafi dregið úr honum. Og það er bókstaflega sagt að það sé miklu auðveldara fyrir þessi ríki að ganga inn í Evrópusambandið,“ sagði Össur. Þá hefði það beinlínis komið fram af hálfu Evrópusambandsins að tvíhliða samningar eins og Sviss hefði í dag við sambandið yrðu ekki í boði í framtíðinni.

Lítill vilji hjá ESB fyrir sérmeðferð

Össur svaraði þar fyrirspurn frá Vigdísi Hauksdóttur, þingmanni Framsóknarflokksins, sem vakti athygli á því að í skýrslu ráðherrans kæmi fram að sífellt gengi verr að fá Evrópusambandið til þess að fallast á undanþágur fyrir Ísland innan EES-samstarfsins og viðurkenna sérstöðu landsins í því sambandi sem eyju, til að mynda varðandi raforkumál og samgöngumál. Spurði hún ráðherrann hvernig hann gæti á sama tíma haldið því fram að Ísland gæti fengið einhverja sérmeðferð ef það gengi inn í sambandið einmitt vegna þess að landið hefði sérstöðu sem eyja.

Þá gagnrýndi Vigdís þau ummæli utanríkisráðherra harðlega að Evrópusambandið væri orðið leitt á EES-samningnum. Samningurinn kvæði á um þær reglur sem væru í gildi í samskiptum Íslands og sambandsins og það þýddi ekkert að segjast vera hundleitt á málinu eins og þegar samið hefði verið um fyrsta Icesave-samninginn. Össur sagðist einfaldlega vera að lýsa eigin upplifun. Þá sagði hann að vilji Evrópusambandsins væri vissulega mjög lítill þegar kæmi að sérmeðferð fyrir ný aðildarríki en það yrði samt að láta á það reyna.