„Ég tel augljóst að Alþingi geti klárað frumvarpið og ég tel æskilegt að það sé gert og í samræmi við vilja kjósenda,“ segir Katrín Fjeldsted, læknir og fyrrverandi fulltrúi í stjórnlagaráði, sem telur athugasemdir Feneyjanefndarinnar ekki veigameiri en svo að ljúka megi málinu fyrir þinglok.
„Maður hefur séð andóf gegn þessu verki öllu saman síðastliðið ár. Það eru ýmsar ástæður taldar til. Ég held að fyrsta svarið mitt sé að mótbárur sumra gegn breytingum á stjórnarskrá byggist á einhverju allt öðru en andófi gegn því að breyta stjórnarskrá. Þar sé fremur um pólitískar skotgrafir að ræða.
Það eru margar gagnlegar ábendingar í bráðabirgðaáliti Feneyjanefndarinnar, eins og sumar ábendingar lögfræðinganna sem borist hafa. Þetta eru ekki veigameiri ábendingar en svo að Alþingi getur vel tekið tillit til þeirra. Nú er þriðja umræða framundan. Allur þessi ferill hefur tekið fjögur ár og stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd hefur unnið mjög ötullega að honum,“ segir Katrín og heldur áfram.
Geri breytingar fyrir þinglok
„Ég tel augljóst að Alþingi geti klárað frumvarpið og ég tel æskilegt að það sé gert og í samræmi við vilja kjósenda. Ég held að þær athugasemdir sem koma frá Feneyjanefndinni séu ekki veigameiri en svo að það megi koma ýmsum breytingum inn fyrir þinglok. Ég er nú frekar jákvætt þenkjandi manneskja og sé að Feneyjanefndin fagnar ýmsu sem mjög góðu í frumvarpinu, til dæmis jöfnun í vægi atkvæða, beinu lýðræði, upplýsingafrelsi og auðlindum í þjóðareign. Yfir þetta allt var farið í stjórnlagaráði og einnig hjá Alþingi og er í sjálfu sér ekkert nýtt. Það sem nefndin er helst að benda á er hætta á þrátefli í pólitík. Það var alltaf fyrirséð.
Ég hef nú haldið því fram að í frumvarpinu nýja sé ekki að finna einhverja hægristefnu eða vinstristefnu. Þetta er ekki þannig pólitísk vinna, heldur vinna sem er unnin með hag almennings í landinu í huga og í fyrirrúmi.
Það kemur ekkert á óvart að stjórnmálamenn taki afstöðu eins og þeir hafa margir gert, þegar málin snúa að þeim valdmörkum og þeim leikreglum sem verið er að gera ráð fyrir í íslenskum stjórnmálum. Þá er það hagur almennings sem er hafður í fyrirrúmi, aðallega í ljósi reynslunnar af síðustu árum.“
Raunhæft að ljúka málinu fyrir þinglok
- Þú telur raunhæft að bregðast við þeim athugasemdum sem komið hafa vegna frumvarpsins og afgreiða það áður en þingið lýkur störfum?
„Já.“
- Það kemur þá ekki til greina að taka nokkrar greinar út, eins og til dæmis Birgir Ármannsson hefur lagt til?
„Ég tel að það væri mjög sorgleg niðurstaða að búta frumvarpið niður. Þetta er heildstætt verk og það eru atriði sem Feneyjanefndin bendir á og eru lagatæknilegs eðlis. Það eru þá atriði sem Alþingi getur brugðist við. Þjóðin hefur lýst skoðun sinni í þjóðaratkvæðagreiðslu og það má segja að þar hafi verið spurt um stærstu atriðin, veigamestu atriðin.
Auðvitað ekki öll. Þau eru fleiri. Það er heil brú í hugsuninni í frumvarpinu og öll atriði voru rædd frá öllum mögulegum sjónarhornum. Þannig að ég er frekar jákvæð út í það sem Feneyjanefndin sendi frá sér og tel að það sé hjálplegt, en ekki til þess fallið að skaða framgang málsins á einn eða annan hátt.“