Innlent | mbl | 20.3.2013 | 12:56

ESA rannsakar ríkisaðstoð við Hörpu

mbl.is/Ómar Óskarsson

Eftirlitsstofnun EFTA (ESA) ákvað í dag að hefja formlega rannsókn á hugsanlegri ríkisaðstoð í tengslum við fjármögnun á starfsemi tónlistar- og ráðstefnuhússins Hörpu. Er bráðabirgðaniðurstaða ESA sú að um ríkisaðstoð sé að ræða sem ekki geti að fullu samræmst ákvæðum EES samningsins þar eð ekki sé tryggður fjárhagslegur aðskilnaður á menningarstarfsemi frá starfsemi í samkeppnisrekstri.

Þetta kemur fram í fréttatilkynningu.

Aðstoð ætluð til að menningarstarfsemi er heimil samkvæmt EES samningnum. Íslensk stjórnvöld verða hins vegar að sjá til þess að slík aðstoð sé ekki nýtt til að niðurgreiða starfsemi í samkeppnisrekstri, til að mynda ráðstefnuhald.” segir Oda Helen Sletnes, forseti Eftirlitsstofnunar EFTA.

ESA hefur haft málið til athugunar í kjölfar þess að stofnuninni barst kvörtun vegna opinbers stuðnings við ráðstefnuhald í Hörpu.

Harpa hýsir Sinfóníuhljómsveit Íslands og Íslensku óperuna. Að auki er þar ráðstefnuhald af ýmsum toga auk popp- og rokktónleika. Önnur starfsemi, svo sem veisluþjónusta, rekstur veitingastaða og verslana er í höndum einkaaðila sem leigja aðstöðu í húsinu á grundvelli útboðs. Harpa er að fullu í eigu ríkisins (54%) og Reykjavíkurborgar (46%). Frá opnun Hörpu árið 2011 hefur verið töluverður hallarekstur af starfseminni og hafa eigendurnir því þurft að leggja til aukafjármagn til að standa undir rekstrinum.

Opinbert fé fari ekki í samkeppnisrekstur

ESA hefur komist að þeirri bráðabirgðaniðurstöðu að fjármögnun Hörpu feli í sér ríkisaðstoð í skilningi EES samningsins. Í ljósi hins menningarlega hlutverks sem bygging og rekstur Hörpu er ætlað, fellst ESA á að sá þáttur starfseminnar geti samrýmst EES samningum. Til þess að koma í veg fyrir röskun á samkeppni á markaði fyrir ráðstefnuhald og í öðrum samkeppnisrekstri áréttar stofnunin hins vegar nauðsyn viðeigandi ráðstafana til að tryggja að opinbert fé ætlað til menningarstarfsemi sé ekki nýtt til að niðurgreiða starfsemi í samkeppnisrekstri. Bráðabirgðaniðurstaða ESA er að ekki hafi verið sýnt fram á slíkan aðskilnað og því samrýmist núverandi fyrirkomulag á fjármögnun Hörpu ekki EES samningum.

Með hliðsjón af framangreindu ákvað ESA að hefja formlega rannsókn á fjármögnun tónlistar- og ráðstefnuhússins Hörpu. Ákvörðun um að hefja formlega rannsókn er tekin með fyrirvara um endanlega ákvörðun ESA, þar sem stofnunin gæti komist að þeirri niðurstöðu að ríkisaðstoðin sé í samræmi við EES-samninginn.

Opinber útgáfa ákvörðunar ESA frá því í dag verður birt á vefsíðu stofnunarinnar, að öllu jöfnu innan eins mánaðar.