„Hér upplifa gestir sterka tónlistarmenningu“

Íslensk tónlistarflóra hefur verið mjög fjölbreytt og áhugaverð í ár eins og undanfarin ár, að sögn Ásmundar Jónssonar, formanns Félags hljómplötuútgefenda. Hann segir tónleikasenuna hafa verið sérstaklega skapandi, bæði innanlands og utan. Airwaves-hátíðin hafi verið gríðarlega vel heppnuð að þessu sinni og blómlegar tónlistarhátíðir haldnar út um allt land. Margar hverjar hafi fest sig rækilega í sessi og höfði ekki síður til erlendra ferðamanna en íslenskra áhugamanna um tónlist. „Þetta er mjög jákvæð þróun og ég er ekki í vafa um að erlendir gestir upplifi sterka tónlistarmenningu hér á landi,“ segir Ásmundur.

Heldur minni útgáfa

Spurður um plötuútgáfu segir Ásmundur hana heldur minni að þessu sinni en tvö síðustu ár en sambærilega við árið 2010. Þegar allt er talið eru útgefnar plötur á árinu 2013 hátt í 200 og þá er stafræn útgáfa ekki talin með, aðeins efnisleg útgáfa, það er geisla- og vínylplötur.

Nú þegar stærsta söluhelgi ársins er runnin upp spáir Ásmundur því að plötusala verði heldur minni en í fyrra og hittifyrra. Helgast það öðru fremur af því að „stóru toppana“ vantar að þessu sinni. Fyrir tveimur árum seldi Mugison yfir 30.000 eintök af plötu sinni Haglél, sem Ásmundur segir að sé algjör undantekning í seinni tíð, og í fyrra gengu plötur Ásgeirs Trausta og Of Monsters and Men feikilega vel.

Hafandi sagt þetta er Ásmundur afskaplega ánægður með söluna í desember. Tónlistarunnendur hafi tekið hressilega við sér. Þá hafi plötur, sem búist er við að seljist vel, komið seint út. Nefnir hann tónleikaplötu Skálmaldar og Sinfóníuhljómsveitar Íslands í því sambandi en hún kom ekki í búðir fyrr en í þessari viku. „Desember gefur góð fyrirheit.“

Ásmundur veðjar á að plata Baggalúts, Mamma þarf að djamma, verði söluhæsta plata ársins þegar upp er staðið en Skálmöld og Sinfó gætu þó gert atlögu að henni. Tíu til tólf aðrar plötur hafi einnig burði til að seljast vel, svo sem plötur Sigríðar Thorlacius, Emilíönu Torrini, Pálma Gunnarssonar og Helga Björnssonar.

Að sögn Ásmundar lifir geislaplatan ennþá góðu lífi hérlendis, auk þess sem vínylplatan er upp risin. „Það hefur verið tilhneiging manna á undanförnum árum að tala hið efnislega form niður á sama tíma og hið stafræna form hefur haft meðbyr. Stafræn sala er til dæmis orðin meiri en plötusala í Svíþjóð. Hér heima hafa tónlistarmenn á hinn bóginn ennþá meiri tekjur af sölu geisla- og vínylplatna,“ segir Ásmundur.

Það verður æ algengara í seinni tíð að tónlistarlistamenn auki við útgáfuna til að gera gripinn eigulegri, svo sem með viðbótarefni eða jafnvel mynddiski.

Upprisa vínylplötunnar

Vegur gömlu góðu vínylplötunnar hefur vaxið ört á síðustu árum og það er ekki síst unga fólkið sem festir kaup á tónlist í því formi. Ásmundur fagnar þeirri þróun en ekki liggur fyrir á þessari stundu hver hlutur vínylsins er í heildarplötusölu ársins. „Núna er fyrst tilefni til að kanna þetta,“ segir Ásmundur. „Þú getur talað við mig aftur fljótlega eftir áramót.“

Margar íslenskar plötur koma nú út bæði á geisla og vínyl og viðbúið að sífellt fleiri gamlar plötur öðlist nýtt líf á vínyl.

Spurður um framtíðina á Ásmundur ekki von á öðru en að hljómplatan, í efnislegum skilningi þess orðs, muni halda velli, alltént enn um sinn. Formbreytingar séu í senn erfiðar til að byrja með og hvetjandi fyrir listamenn. Framtíð plötunnar hafi verið í umræðunni síðan um aldamót og eflaust einhverjir undrandi á því að hún haldi ennþá velli. „Allt tengist þetta baráttu höfunda og rétthafa fyrir því að lagalegur réttur þeirra sé virtur. Það er með ólíkindum að önnur lög og reglur gildi um listamenn en aðra í þeim efnum.

En það er önnur saga.“