Innlent | mbl | 18.2.2014 | 16:05 | Uppfært 16:44

Ísland gat ekki stytt sér leið

Strax varð ljóst að Ísland fengi enga sérmeðferð.

Strax varð ljóst að Ísland fengi enga sérstaka meðferð þannig að það gæti stytt sér leið í aðildarferlinu. Ný stefna Evrópusambandsins í stækkunarmálum sem innleidd var árið 2006 hafði mikil áhrif á gang viðræðnanna og tók aðildarferlið í upphafi aðra stefnu en vonast hafði verið til.

Þetta kemur fram í viðauka Ágústs Þórs Árnasonar, aðjúnkts við lagadeild Háskólans á Akureyri, við Evrópuskýrslu Hagfræðistofnunar Háskóla Íslands.

Ágúst Þór segir að aðildarferlið hafi sætt gagnrýni bæði fræðimanna og stjórnmálamanna fyrir að vera þungt og ófyrirsjáanlegt. Í greininni segir hann að nýja stækkunarstefnan hafi haft í för með sér strangari skilyrðasetningu sem átti eftir að hafa mikil áhrif á aðildarferlið með innleiðingu á opnunar- og lokunarviðmiðum.

Hann segir að árið 2006 hafi verið opnað fyrir möguleikann á því að setja opnunar- og lokunarviðmið í einstökum köflum viðræðna við umsóknarríki Evrópusambandsins. Þá hafi aðildarríki sambandsins fengið aukin tækifæri til að þrýsta á um lausn tvíhliða deilumála við umsóknarríki.

Þessi breyting hafi verið gagnrýnd fyrir að valda því að aðildarferlinu geti verið haldið í gíslingu til að þjóna hagsmunum einstakra aðildarríkja.

Eðlilegt að endurmeta stöðuna

„Eins og alkunna er komu tvíhliða deilur við sögu í tilfelli Íslands. Þannig lýstu Hollendingar því yfir sumarið 2010, um það leyti sem ákveðið var að hefja aðildarviðræður við Ísland, að þeir myndu tefja aðildarferlið leystist Icesave-deilan ekki í samræmi við kröfur þeirra.

Þá voru deilur um skiptingu makrílkvótans taldar hafa áhrif á stöðu sjávarútvegskaflans og vera meðal þess sem tafði aðildarviðræðurnar,“ segir í grein Ágústs Þórs.

Því hafi það verið bæði eðlilegt og nauðsynlegt að staldra við og endurmeta stöðuna.