Innlent | mbl | 21.6.2014 | 20:58 | Uppfært 21:43

Vinstri-hægri ásinn enn marktækur

Hulda Þórisdóttir, lektor í stjórnmálafræði, á flokksráðsfundi VG í dag. mbl.is/Eggert Jóhannesson

Nýjustu niðurstöður úr viðamikilli íslenskri kosningarannsókn, sem staðið hefur frá árinu 1983, voru kynntar fyrir flokkráðsfundi Vinstri grænna af Huldu Þórisdóttur, lektor í stjórnmálafræði, í dag.

Eitt af því sem spurt var að við gerð rannsóknarinnar var hvar þáttakandi staðsetti sig á pólítískum ás frá vinstri til hægri. „Það að afgerandi meirihluti þáttakanda getur staðsett sig á ásnum sýnir að hann hefur enn einhverja merkingu,“ sagði Hulda.

Formaður Vinstri Grænna, Katrín Jakobsdóttir, sem tók til máls á fundinum, sagði að sú orðræða sem væri orðin lenska í íslenskri pólítík að hægri og vinstri væru „dauð“ hugtök hagnaðist fyrst og fremst hægri öflunum. „Hver kannast ekki við hinn ópólítíska sjálfstæðismann?“ spurði Katrín.

Fjórir málefnaflokkar

Í könnuninni voru málefni sem höfðu áhrif á afstöðu kjósenda í grófum dráttum flokkuð í fernt: Alþjóðamál, þar sem afstaða til ESB réði miklu, umhverfismál, þar sem afstaða til orkufrekrar stóriðju var meðal þess sem tekið var fyrir, efnahagslegan jöfnuð, þar sem afstaða til hlutverks ríkisins í að auka tekjujöfnuð var tekið fyrir og það sem Hulda kallaði „verndarhyggju“, en þar var meðal annars afstaða til innflytjenda og vaxtar og viðgangs höfuðborgarinnar í mikilvægum sessi.

Meðal þess sem niðurstöðurnar sýndu var að málefni í flokki efnahagslegs jöfnuðar voru mikilvægust kjósendum VG, en umhverfismál réðu mestu um afstöðu kjósenda bæði VG og Bjartrar framtíðar.

Í flokki alþjóðahyggju voru það kjósendur Samfylkingar og Bjartrar framtíðar sem tóku sterkasta afstöðu sem fylgjandi, en áhrifamesti þátturinn fyrir kjósendur Framsóknar var andstaða við málefnin í þessum flokki.

Að vera fylgjandi málefnum svokallaðrar „verndarhyggju“ var einnig áberandi hjá kjósendum Framsóknar en andstaða við þann málefnaflokk var áberandi hjá Samfylkingunni.

Þá sýndu niðurstöðurnar líka að kjósendur Sjálfstæðisflokksins væru þeir kjósendur sem höfðu hvað ólíkasta sýn á eigin staðsetningu á pólítískum ás og staðsetningu flokksins. Þannig standa almennt mun fleiri kjósendur Sjálfstæðisflokksins en annarra flokka í þeirri trú að afstaða flokks þeirra sé fjær pólítískri miðju en þeirra eigin sannfæring.