Innlent | mbl | 10.9.2014 | 12:28

Hækkun matarskatts kemur illa við örorkulífeyrisþega

mbl.is/Hjörtur

Ellen Calmon, formaður Öryrkjabandalags Íslands, segir að hækkun matarskatts koma mjög illa við örorkulífeyrisþega. Hún segir ófáa örorkulífeyrisþega hreinlega eiga ekki fyrir mat út mánuðinn. Ellen fagnar því aftur á móti að til standi að hækka barnabætur í fjárlagafrumvarpi næsta árs.

„Stjórnvöld boða 3,5% hækkun bóta almannatrygginga á sama tíma og áætlanir eru um að hækka matarskattinn í 12% og bæta enn á álögur sjúklinga. Tekjulágir hópar s.s. örorkulífeyrisþegar, þurfa að verja stærri hluta tekna sinna til matarkaupa, en nýlegar rannsóknir hafa sýnt að örorkubætur duga ekki til mannsæmandi framfærslu. Það ætti ekki að þurfa að taka fram að mikill munur er á fjárhagslegum aðstæðum almennings og þessa hóps. Því mun hækkun matarskattarins koma mjög illa við þennan hóp, en ófáir örorkulífeyrisþega eiga hreinlega ekki fyrir mat út mánuðinn,“ segir Ellen í tilkynningu.

Hún bætir við, að rannsóknir hafi sýnt að örorkulífeyrisþegar sem séu með skerta starfsgetu, oft vegna heilsubrests, noti heilbrigðiskerfið meira en margur annar.

Hún segir, að gjöld fyrir heilbrigðistengda þjónustu hafi hækkað á bilinu 4 – 20% í byrjun þessa árs auk þess sem gjaldskrá hins opinbera fyrir rannsóknir og sérfræðiþjónustu hækkaði einnig í júlí síðastliðnum. Til að bæta gráu ofan á svart sé í frumvarpinu boðaðar enn frekari hækkanir, s.s. með hækkun viðmiðunarfjárhæða í greiðsluþátttökukerfi lyfja.

„Enn á ný eiga opinber gjöld að hækka umtalsvert meira en bæturnar og eru hækkanir langt yfir verðbólgumarkmiði Seðlabankans en fjármálaráðherra hafði áður lofað að hækkanir opinberra gjalda ættu ekki að fara yfir 2,5 % verðbólgumarkmiðið.

Meiri álögur á sjúklinga hindra enn frekar aðgengi tekjulágra hópa, s.s. örorkulífeyrisþega, að heilbrigðisþjónustu, en rannsóknir hafa sýnt að æ fleiri örorkulífeyrisþegar fresta því að fara til læknis eða fara ekki,“ segir Ellen.

„Hins vegar tel ég jákvætt að áætlað sé að hækka barnabætur og er það mikilvæg aðgerð fyrir barnafólk með lágar tekjur.

Ég minni á að lífeyrisþegar bíða enn leiðréttingu kjaragliðnunar síðustu ára og hvet stjórnvöld til forgangsraða í þágu velferðar og mannréttinda svo fólk búi við viðunandi framfærslu,“ segir hún ennfremur.