„Ég fór allt í einu að hugsa út í þetta og fattaði að ég hafði ekki látið líta á þetta í nokkur ár. Ég fór í skoðun og læknirinn sagði að allt liti bara ágætlega út. Það kom mér ekki á óvart enda voru engir fæðingarblettir að trufla mig og ég fann ekki fyrir neinu,“ segir Kristín Larsdóttir Dahl, en hún greindist með húðkrabbamein á byrjunarstigi í haust.
Kristín segir að hún hafi ákveðið að fara í skoðun hjá húðlækni þó svo að hún hefði ekki orðið vör við neina óeðlilega fæðingarbletti. „Læknirinn ákvað samt að taka þrjá sem honum fannst líta grunsamlega út. Svo kom í ljós nokkrum vikum seinna að það voru frumubreytingar í einum bletti og í öðrum var komið krabbamein.“
Kristín er 26 ára og hefur verið búsett í Kaupmannahöfn síðustu ár. Hún segir að fréttirnar af krabbameininu hafi komið henni mjög á óvart. „Mamma mín er hjúkrunarfræðingur og hvatti mig alltaf reglulega til að fara í skoðun og ég var hjá ákveðnum húðlækni þegar ég bjó á Íslandi. En svo flutti ég til Kaupmannahafnar og þetta gleymdist í nokkur ár.“
Eftir að krabbameinið kom í ljós fór ákveðið ferli í gang og Kristín fór í aðgerð. Bletturinn þar sem krabbameinið fannst lá við hálsinn á Kristínu og þurfti að skera 1-2 sentímetra í radíus í kringum blettinn og aðeins dýpra ofan í húðina. Svo var allt saumað saman.
„Þetta var fæðingablettur sem ég hafði aldrei hugsað sérstaklega út í. Hann var pínulítill og ekkert útstæður. Hann hafði reyndar allt í einu orðið dekkri og tvílitaður en alls ekkert ljótur. Ég hafði aldrei spáð í hann og það kom mér því á óvart þegar í ljós kom að í honum leyndist krabbamein,“ segir Kristín sem mun vera undir reglulegu eftirliti næstu fimm árin. „Það er alveg mjög vel séð fyrir öllu svona í Danmörku og læknisþjónustan er til fyrirmyndar hér. Ég mun fara í skoðun einu sinni á ári og ef ég tek eftir einhverju get ég fengið tíma í skoðun strax.“
Nú þekkir hún þó einkennin ágætlega og þarf jafnframt að fylgjast náið með húðinni sinni. Kristín segir að húðkrabbamein sé gífurlega algengt í Skandinavíu meðal ungs fólks. „Þetta er alltof algengt á Norðurlöndunum, sérstaklega meðal ungs fólks með ljósa húð. Ungt fólk er hugsanlega minna meðvitað um að nota sólarvörn og jafnvel uppteknara að því að ná sér í lit. Þannig gerist þetta,“ segir Kristín en hún telur að upptök krabbameinsins hafi hugsanlega verið er hún brann á húð í fríi í Grikklandi á síðasta ári.
Kristín segir að umræðan um húðkrabbamein sé ekki eins áberandi og hún ætti að vera. „Þegar ég segi fólki frá þessu bregður því og segist ætla strax í skoðun en því miður eru voða fáir á mínum aldri sem hugsa út í þetta.“
Hún telur einnig að heimsóknir til húðlæknis séu einfaldlega of dýrar til þess að ungt fólk fari reglulega í skoðun.
„Mér finnst að það ætti að vera boðið upp á fría skoðun í sambandi við þetta því þetta er svo algengt. Það þarf aðeins að einblína á umræðu og aðgerðir í sambandi við þetta. Það er nauðsynlegt að vera meðvitaður um þetta.“