Til greina kom að kæra bóndann til lögreglu

Til greina kom að kæra bóndann, sem drap kvígu á Norðvesturlandi í lok júlí fyrra vegna illrar meðferðar, til lögreglu. Þetta segir Sigurborg Daðadóttir yfirdýralæknir. „Ef þetta gerðist í dag þá yrði sektað um 390 þúsund krónur.“ Ný lög um dýravelferð kveða svo á um að einungis þeim málum þar sem stjórnvaldsekt er metin hærri en ein milljón króna er vísað áfram til dómstóla.

„Þetta brot var þess eðlis að það hefði verið lögð á stjórnvaldssekt, hefði Matvælastofnun (MAST) ekki verið búin að ákveða að hefja stjórnvaldssektir frá og með 1. janúar 2016,“ segir Sigurborg. Tveggja ára gömul lög um dýravelferð fela í sér þá kerfisbreytingu að hluti refsiheimilda sem áður voru eingöngu hjá dómstólum, voru færðar yfir til MAST.

„Matvælastofnun hefur nú heimild til að að beita stjórnvaldasektum upp að einni milljón króna, en upp að fimm milljónum ef að það er um hagnaðarbrot að ræða.“

Prufukeyrt til að ákveða sektarupphæðir

Sigurborg segir engan vafa leika á að maðurinn sem drap kvíguna braut lög. Fram hefur komið að atvikalýsing bóndans sé ekki í samræmi við þá lýsingu sem áður hefur komið fram í fjölmiðlum og segir Sigurborg manninn ekki gangast við að hafa keyrt á kúna. „Það er ekki umdeilt að kýrin var dregin af farartækinu og að hún var dauð þegar hún kom heim. Aðalatriðið er að hann braut lögin og sleppur í raun af því að við vorum búin að ákveða að prufukeyra líkan um stjórnvaldssektir árið 2015.“

Hún segir MAST hafa notaði síðastliðið ár til að fullmóta og prufukeyra líkan þar sem lagt er mat á þyngd brota til að ákveða hvaða sektarupphæð eigi við í hverju tilfelli.

Með líkaninu eru metin áhrif brotsins á dýrið - bæði líkamleg og andleg. Þar sé m.a. horft til tímalengdar, hve mörgum dýrum sé verið er að brjóta á, hvort brotið sé framið af ásetningi eða gáleysi og eins hvort um fyrsta eða ítrekað brot sé að ræða. „Alla þessa þætti þarf að taka saman til að ákveða sektarupphæð. Við höfum unnið þetta líkan, en ákváðum að prufukeyra það árið 2015  án þess að leggja á sektirnar, til þess að sníða af því agnúa og þess vegna var ekki sektað.“

Hún segir mál mannsins hafa hjálpað MAST við að finna agnúa á líkani sínu sem hafi í kjölfarið verið lagaðir. „Ef þetta gerðist í dag þá yrði sektað um 390 þúsund krónur.“  Maðurinn hefur enn fremur verið undir eftirliti héraðsdýralæknis frá því síðasta sumar og eins er vel fylgst með þeim dýrum sem hann sendir frá sér til slátrunar.

Dýravelferðarmál ekki oft send til lögreglu

Að sögn Sigurborgar eru dýravelferðarmál ekki oft kærð til lögreglu. „Það var eitt mál kært í fyrra. Það var mál þar sem kveikt var í kanínu.“ 

Hún viðurkennir að dómar í íslenskum dýraverndarmálum hafi heldur ekki verið þungir og fjársektir lágar og þá megi dómstólar einir dæma fólk frá því að eiga dýr. „Í gömlu lögunum var litið á dýr sem eign manna, en nýju lögin viðurkenna að dýr eru skyni gæddar verur og dómarar hljóta að líta til þessa nýju laga.“

Hjá MAST vinni menn líka að því að búa til ný viðmið í dýraverndarlögum með hinum nýju stjórnvaldsektum. „Og þá þarf að vanda sig alveg rosalega áður en farið er af stað, því að um leið og það er byrjað að sekta einhver staðar þá er komið nýtt viðmið. Þess vegna þarf að vera búið að hugsa málið til enda.“

Frétt mbl.is

Um skýlaust brot bóndans að ræða

Aðeins Matvælastofnun má kæra

• Blogga um frétt