Í sviptivindum sögunnar

„Já, það er alveg óhætt að segja að honum bróður mínum hafi legið mikið á hjarta. Þegar höfundarverk hans er skoðað í heild sést skýrt hvernig hann sameinaði aga og þjálfun manns sem lokið hafði doktorsprófi í sagnfræði og djúpa samúð með fólki sem verður illa úti,“ segir Kristrún Heimisdóttir.

Hún hefur gert heimildarmynd um verk bróður síns, Einars Heimissonar sem varð bráðkvaddur sumarið 1998, aðeins 31 árs að aldri. Myndin verður forsýnd í Seltjarnarneskirkju hinn 2. desember næstkomandi, en þann dag hefði Einar orðið fimmtugur.

Úr kvikmynd Einars Heimissonar, Hvíti dauðinn.

Minningarkvöldið um Einar í kirkjunni á Seltjarnarnesi, heimabæ hans, hefst klukkan 20.00 og þangað eru allir velkomnir. Þar verður flutt lag eftir Gunnstein Ólafsson tónskáld sem hann samdi í minningu Einars við ljóð Halldórs Laxness Frændi þegar fiðlan. Þá taka og nokkrir vinir Einars til máls.

Yfirsýn um verk

Mynd Kristrúnar ber heitið Undur einnar stundar – lífið í verkum Einars Heimissonar. „Séra Bjarni Þór Bjarnason, prestur á Seltjarnarnesi, eggjaði mig og móður mína, Steinunni Einarsdóttur, til þess að minnast Einars opinberlega á þessum tímamótum og ég er honum þakklát fyrir það. Úr varð að gera mynd um höfundarverk hans, sem er satt að segja ótrúlega umfangsmikið eftir mann sem fellur frá svo ungur,“ segir Kristrún og heldur áfram.

„Myndinni er ætlað að gefa yfirsýn um verk hans og einskorðast við það. Ég vann hana hratt eins og ég lærði að víla ekki fyrir mér þegar ég var íþróttafréttamaður á Sjónvarpinu. Svo var ég líka svo ótrúlega lánsöm að Karl Lilliendahl, sem er í senn listamaður og frábær handverksmaður í kvikmyndagerð, gekk í lið með mér. Við slógum upp vinnubúðum í Osló, þar sem hann starfar hjá NRK, Karl, Edda Jónsdóttir kona hans aldavinkona mín og ég. Það samstarf var gott og árangursríkt eins og vonandi sést í myndinni.“

Erfiður sannleikur

Einar gerði alls 10 heimildarmyndir fyrir sjónvarp, eina bíómynd, Vaka-Helgafell gat út tvær skáldsögur eftir hann og að auki þýddi hann ljóð og smásögur margra höfuðskálda Þýskalands. Má þar meðal annars nefna hina frægu bók Inge Aicher-Scholl um andspyrnuhreyfinguna Hvítu rósina. Þá gerði Einar fjölda útvarpsþátta. Myndir hans í sjónvarpi nutu óvenjumikils áhorfs allt frá upphafinu í ágúst 1989 þegar fyrsta myndin Gyðingar á Íslandi fékk mesta áhorf allra dagskrárliða utan frétta.

Einar Heimisson.

„Einar var 22 ára námsmaður í Freiburg í Þýskalandi og fann konu sem hafði verið rekin frá Íslandi ásamt eiginmanni og tveimur ungum börnum. Þau voru gyðingar og flúðu ofsóknirnar. Bogi Ágústsson sýndi Einari það traust að hann gerði myndina og hún er enn gríðarlega sterk. Í efnistökum er vandlega gætt jafnvægis og sagan öll kemur fram. Áhorfendum var brugðið því þetta er erfiður sannleikur. Þessi mynd og aðrar eftir Einar eiga sérstaklega ríkt erindi nú.“

Einar Heimisson, sagnfræðingur og kvikyndagerðarmaður.