Innlent | mbl | 11.3.2017 | 10:30 | Uppfært 20:03

Fái kosningarétt strax við búsetu

Pawel Bartoszek, þingmaður Viðreisnar. mbl.is/Eggert

Fjórir þingmenn Viðreisnar hafa lagt fram frumvarp til breytinga á lögum sem miða að því að erlendir ríkisborgarar sem búsettir eru hér á landi fái kosningarétt til sveitarstjórnakosninga fyrr en kveðið er á um í núverandi lögum.

Samkvæmt núverandi lögum fá ríkisborgarar Norðurlandanna kosningarétt til sveitarstjórnarkosninga eftir þriggja ára samfellda búsetu hér á landi. Borgarar EES-ríkja og ríkja utan EES fá slíkan kosningarétt eftir fimm ára búsetu.

Í frumvarpinu er lagt til að færa lögin hér á landi til sama horfs og í Danmörku og Svíþjóð, en Norðurlönd veittu ríkisborgurum hvert annars kosningarétt til sveitarstjórna fyrir nokkru, gjarnan með ákveðnum búsetuskilyrðum, en hafa öll fallið frá slíkum skilyrðum, að Íslandi undanskildu. Hér er því strangasta löggjöfin að þessu leyti.

Í greinargerð með frumvarpinu kemur einnig fram að á undanförnum árum hafi þróunin verið í þá átt að ríki Evrópu hafi í auknum mæli veitt erlendum ríkisborgurum kosningarétt í kosningum á lægri stjórnsýslustigum.

Pawel Bartoszek er flutningsmaður frumvarpsins, en auk hans flytja það þau Hanna Katrín Friðriksson, Jón Steindór Valdimarsson og Jóna Sólveig Elínardóttir. „Að mati flutningsmanna er rétt að færa kosningarétt útlendinga til svipaðs horfs og annars staðar á Norðurlöndum. Er í því skyni lagt til að ríkisborgarar EFTA- og ESB-ríkja hljóti kosningarétt þegar við lögheimilisflutning en að ríkisborgarar ríkja utan EFTA og ESB hljóti kosningarétt eftir að hafa verið búsettir á Íslandi í þrjú ár,“ segir í greinargerðinni.

Bent er á að erlendir ríkisborgarar séu í dag 8% allra íbúa landsins og að flutningsmönnum þyki rétt að gefa þessum hópi aukið vægi og aukin völd þegar komi að ákvörðunum sem tengjast nærumhverfi hans.