Útlendingastofnun tók fyrstu átta mánuði ársins 18 ákvarðanir í málum barna um synjun á efnismeðferð samkvæmt a-lið 1. málgreinar 36. greinar laga um útlendinga. Sú grein fjallar um umsókn um alþjóðlega vernd. Kemur þetta fram í skriflegu svari Jóns Gunnarssonar dómsmálaráðherra við fyrirspurn Arndísar Önnu Kristínardóttur Gunnarsdóttur, þingmanns Pírata í dag.
Spurði þingmaðurinn hve mörgum börnum Útlendingastofnun hefði tekið ákvörðun um að vísa til Grikklands á grundvelli téðrar lagagreinar það sem af er ári. Bað Arndís Anna enn fremur um sundurliðun eftir mánuðum.
Svaraði ráðherra því til, eins og fram kemur hér að ofan, að börnin væru 18 skipting milli mánaða þannig að í febrúar hefðu þau verið þrjú, tvö í mars, ellefu í apríl og tvö í maí. Í skýringartexta við töflu yfir þennan fjölda kemur fram að þar hefði verið um synjun efnismeðferðar að ræða á grundvelli þess að börnin nytu þegar alþjóðlegrar verndar í Grikklandi.
Í öðrum lið fyrirspurnar sinnar spurði þingmaðurinn hve margar slíkar ákvarðanir stofnunarinnar kærunefnd útlendingamála hefði staðfest með úrskurði sínum það sem af er ári. Hafi nefndin, að sögn ráðherra, staðfest allar 18 ákvarðanirnar.
„Hóf lögregla á einhverjum tímapunkti þessa árs vinnu við flutning barna til Grikklands samkvæmt ákvörðun eða úrskurði stjórnvalda byggðum á 36. gr. laga um útlendinga, nr. 80/2016?“ hljóðaði þriðji liður fyrirspurnar Arndísar Önnu.
„Stoðdeild ríkislögreglustjóra starfar á grundvelli verkbeiðna frá Útlendingastofnun og hefst undirbúningur stoðdeildar við flutning þegar slík beiðni berst,“ er svarið. Útlendingastofnun hafi á árinu 2022 sent 16 verkbeiðnir til stoðdeildar í málum barna er synjað hefði verið um efnismeðferð á grundvelli lagagreinarinnar.
Lokaliður fyrirspurnarinnar sneri að því hvort til stæði að gefa út formleg almenn stjórnvaldsfyrirmæli til Útlendingastofnunar um að senda ekki börn og barnafjölskyldur til Grikklands á grundvelli téðrar greinar útlendingalaga.
Ráðherra svaraði því að í 1. málgrein 36. greinarinnar væru þau skilyrði rakin sem gætu verið fyrir hendi svo stjórnvöld mættu hafna því að taka umsókn um alþjóðlega vernd til efnismeðferðar. Ætti það meðal annars við í málum þegar umsækjanda hefði þegar verið veitt alþjóðleg vernd eða annars konar vernd í öðru ríki, sbr. a-lið málsgreinarinnar.
„Samkvæmt gildandi lögum er það á ábyrgð Útlendingastofnunar og kærunefndar útlendingamála að meta hvort umsækjandi um alþjóðlega vernd eigi að fá efnismeðferð hér á landi, og þannig mögulega áframhaldandi dvöl, eða hvort vísa eigi honum úr landi. Við rannsókn þeirra er litið til frásagnar umsækjanda, gagna sem hann leggur fram og til þeirra upplýsinga sem liggja fyrir um aðstæður í viðtökuríki hans, t.d. skýrslur og gögn alþjóðlegra samtaka, frjálsra félagasamtaka og annarra ríkja,“ sagði í svarinu.
Væru öll mál skoðuð og metin á einstaklingsbundnum grundvelli með tilliti til sérstakra aðstæðna hvers og eins. Í þeirri málsmeðferð nytu allir umsækjendur þjónustu löglærðs talsmanns á báðum stjórnsýslustigum.
Loks gætu útlendingar, sem fá endanlega synjun á stjórnsýslustigi um efnismeðferð hér á landi með vísan til greinarinnar, skotið úrlausninni til dómstóla. Í því samhengi teldi ráðuneytið rétt að taka fram að mat Útlendingastofnunar og kærunefndar útlendingamála á almennum aðstæðum flóttamanna á Grikklandi hefði verið staðfest af dómstólum hér á landi.
„Að þessu virtu telur ráðuneytið ekki tilefni til sérstakra viðbragða,“ sagði að lokum í svari dómsmálaráðherra.