Ákvörðun peningastefnunefndar Seðlabanka Íslands um að halda stýrivöxtum óbreyttum eru vonbrigði en kemur ekki á óvart. Seðlabankinn þarf að koma með leiðsögn um það hvað þurfi til svo að hægt sé að byrja að lækka vexti.
Þetta segir Finnbjörn Hermannsson, forseti Alþýðusambands Íslands, í samtali við mbl.is.
„Ég var að vonast til að þeir myndu fara gefa merki út í samfélagið um það að þeir hefðu einhverja trú á efnahagskerfinu og því sem við höfum verið að gera. Vegna þess að hluti af því sem þeir eru að kvarta undan er væntingin til verðbólgunnar og ef þeir hafa ekki trú á þessu og sýna það ekki þá hefur markaðurinn það ekki heldur,“ segir Finnbjörn.
Meginvextir bankans, vextir á sjö daga bundnum innlánum, verða áfram 9,25% og hafa stýrivextir því verið óbreyttir í heilt ár.
Samtök atvinnulífsins og ASÍ sendu frá sér sameiginlega tilkynningu í gær þar sem sagði að í atvinnulífinu væru augljós merku um að hagkerfið væri að kólna. Þá sögðu félögin tvö því mikilvægt að Seðlabankinn væri framsýnn þegar kemur að ákvörðunum um stýrivexti.
„Ég held að ef Seðlabankinn ætlar að vera með einhverja stýringu á þessu þá geta þeir ekki látið eins og þeir séu að spila einhvern póker á blindan. Þeir verða að gefa merki um það hvernig þeir sjá stýrivaxtalækkun fara af stað og hvaða forsendur þurfa að vera svo að menn geti séð til hvers er ætlast,“ segir Finnbjörn.
Í yfirlýsingu peningastefnunefndar kemur fram að horfur séu því á að það geti tekið nokkurn tíma að ná fram ásættanlegri hjöðnun verðbólgu.
„Já, þetta er verulegt áhyggjuefni,“ segir Finnbjörn aðspurður.
Hann segir Seðlabankann bera fyrir sig að einkaneyslan á landinu sé að aukast en Finnbjörn segir að einkaneysla heimila sé að dragast saman. Finnbjörn segir aukna einkaneyslu megi að hluta til rekja töluverðar mannfjölgunar í landinu.
„Við erum komin í ákveðið lokað kerfi, að þeir halda uppi stýrivöxtum. Það er að hluta til út af húsnæðinu, hluta til út af væntingum og hluta til út af mannfjölgun. Þannig það er voðalega erfitt að fara inn í einhvern einn af þessum þáttum. Mér finnst að Seðlabankinn eigi að vera með einhverja leiðsögn út úr þessu kerfi,“ segir Finnbjörn.
Kortavelta íslenskra heimila hefur aukist alla mánuði ársins miðað við sama tímabil í fyrra og samtals um 4% það sem af er ári.