Innlent | Kosningar | mbl | 14.12.2017 | 21:06

Efnahagslegur ábati fylgir mörgum aðgerðanna

Guðmundur Ingi Guðbrandsson, umhverfis- og auðlindaráðherra kvaðst undrast að umhverfismálum og efnahagsmálum sé stillt upp sem andstæðum. mbl.is/Hari

Markmiðið um kolefnishlutlaust Ísland árið 2040 hefur þegar vakið athygli utan landsteinana, enda stórtíðindi. Þetta sagði Guðmundur Ingi Guðbrandsson, umhverfisráðherra á Alþingi í kvöld.

Þá sé sú aðgerðaáætlun stjórnvalda í loftslagsmálum sem líta muni dagsins ljós á næsta ári mikilvæg. Áhersla verði lögð á að ná samdrætti í útlosun gróðurhúsalofttegunda á sem flestum sviðum, t.d. með rafbílavæðingu í samgöngum.

„Efnahagslegur ábati fylgir mörgum þessara aðgerða, þ.e.a.s. það er einfaldlega hagkvæmt að ráðast í þær. Þá telja Vinstri græn það brýnt verkefni að ráðast í heildarendurskoðun á grænum sköttum sem stuðla að og hvetja til loftslagsvænna ákvarðana. Hækkun kolefnisgjalds um 50% er fyrsti áfanginn á þeirri vegferð,“ sagði Guðmundur Ingi.

Lykilatriði til að ná kolefnishlutleysi sé að vinna heildstæða áætlun vegna bindingar kolefnis úr andrúmslofti. „Slíkar aðgerðir munu ríða baggamuninn ef þetta markmið á að nást.“

Umhverfis- og efnahagsmál ekki andstæður

Sagði ráðherra stofnun þjóðgarðs á miðhálendi Íslands gleðiefni enda stærsta skref sem stigið hafi verið í náttúruvernd á Íslandi. Þverpólitískri nefnd verði komið á laggirnar í kringum það verkefni. Þá verði víðtækt samráð haft við sveitarfélög, almannasamtök og hagsmunaaðila.

„Þjóðgarðar eru ekki afgirt virki þar sem allt er bannað, enda er eitt af markmiðum þjóðgarða að miðla og fræða um náttúruna og styðja við magnaða náttúruupplifun,“ sagði Guðmundur Ingi.

Sjálfur hafi hann lengi undrast að umhverfismálum og efnahagsmálum sé stillt upp sem andstæðum án þess að greiningar liggi þar að baki. „Í því samhengi eigum við hiklaust að bera saman efnahagsleg áhrif virkjunarframkvæmda og þjóðgarða eða annarra friðlýstra svæða.“

Nýútkomin meistararitgerð nema í umhverfis- og auðlindafræði við Háskóla Íslands hafi sýnt fram á að efnahagsleg áhrif þjóðgarðsins Snæfellsjökuls hafi reynst vera 3,9 milljarðar íslenskra króna á ári. „Og þar af verða 1,8 milljarður eftir á Snæfellsnesi. Skatttekjur þjóðarbúsins af gestum þjóðgarðsins eru 14-faldur sá kostnaður sem þar til að reka hann á ári.“

Sagði Guðmundur Ingi uppörvandi að fyrir hverja krónu sem lögð sé í rekstur þjóðgarðs á Snæfellsnesi fái þjóðarbúið 58 krónur til baka.

„Þessar niðurstöður sýna að náttúruvernd og náttúrumiðuð ferðaþjónusta er efnahagslega sterkur valkostur við nýtingu náttúruauðlinda. Þjóðgarðar eru efnahagslegt tækifæri fyrir byggðaþróun í landinu.“

Þörf á að greina orkuþörf og í hvað orkunni sé varið

Guðmundur Ingi sagði ríkisstjórnin þá ætla að ráðast í „mjög svo tímabæra“ gerð heildstæðrar langtímastefnu í orkumálum. „Við þurfum að greina orkuþörf næstu áratugi og í hvað við viljum verja orkunni,“ sagði ráðherra. Mikilvægt sé að fara vel yfir samspil vinnunnar við gerð orkustefnunnar og þeirra ákvarðana sem þurfi að taka á grunni rammaáætlunar um hvar megi virkja og hvar beri að vernda.

„Þegar andstæð öfl í pólitík mætast við ríkisstjórnarborðið eins og nú er, höfum við einstakt tækifæri til að vinna að meiri sátt í náttúru- og umhverfismálum,“ sagði Guðmundur Ingi. Þess vegna hafi hann ákveðið að ganga til liðs við ríkisstjórnina.