Tækni & vísindi | mbl | 29.4.2010 | 15:44

Vonleysi án upplýsingatækni

Þátttakendur sóru að kíkja ekki á Facebook í sólarhring. Morgunblaðið/Árni Sæberg

Höfuðverkur, einangrun og kvíði eru aðeins nokkur þeirra einkenna sem nemendur Maryland-háskólans í Bandaríkjunum lýstu eftir þátttöku í tilraun sem fólst í að nota ekki tæki til miðlunar í sólarhring.

Um tvö hundruð nemendur tóku þátt í tilrauninni sem bar heitið Dagur án miðla. Sóru þeir þess eið að halda sig frá tölvum sínum, símum, sjónvörpum tónhlöðum og dagblöðum í einn sólarhring. Í kjölfarið lýstu þeir líðan sinni.

Niðurstöðurnar komu rannsakendum á óvart en ekki síður nemendum sem sumir hverjir höfðu ekki áttað sig á, að þeir voru í heljargreipum upplýsingafíknar. „Við áttum ekki von á svo sterkum viðbrögðum frá nemendunum,“ sagði Susan Moeller í samtali við kanadísku sjónvarpsstöðina CTV. „Við áttum von á kvörtunum og lýsingum á hversu erfitt þetta var. Okkur hugkvæmdist ekki, að fólk upplifði sig einangrað, pirrað og kvíðið.“

Einn af nemendunum, Kimberly Morgan, sagðist hafa liðið eins og hún væri ekki í sambandi við umheiminn og hálfpartinn týnd. Annar skrifaði á vefsvæði tilraunarinnar: „Að senda vinum mínum textaskilaboð veitir mér þægindatilfinningu og þegar ég hafði ekki þann lúxus upplifði ég mig aleinan og afskekktan.“ Aðrir lýstu því hversu erfitt var að finna sér eitthvað að gera án tónlistar, internetsins og sjónvarps.

Starði á vegginn og tók inn ógleðilyf

„Ég starði á vegginn um stund. Eftir nokkrar armbeygjur ákvað ég að taka inn nokkrar töflur af Dramamine [insk. blm. ógleðilyf] og leggjast til svefns til losna undan þessu kvalræði,“ skrifaði einn nemandinn á umrætt vefsvæði.

Moeller segir að frá upphafi hafi verið ljóst að tilraunin yrði nemendum óánægjuleg og þátttakendur voru enda ekkert sérlega spenntir fyrir henni. En Moeller var samt sem áður undrandi á því hversu háðir nemendur voru upplýsingatækni. Ekki aðeins hafi þeir verið pirraðir á því að útiloka sig frá allri miðlun en einnig fundið til vonleysis. Þá viðurkenndu fjölmargir að hafa gefist upp.

Þátttakendum þó einnig til gagns

Þrátt fyrir að margir lýstu vanlíðan sinni átti það ekki við um alla þátttakendur. Sumir sögðust hafa átt mun auðveldara með lærdóminn og aðrir sögðu kennslustundirnar hafa nýst þeim betur. Einnig voru nokkrir sem hófur lestur bóka að nýju. „Ég rakst á bók upp í hillu sem ég hafði byrjað á en átti eftir að klára, og las í heila tvo tíma. [...] Ég hafði alveg gleymt því hversu mikið gaman ég hafði af lestri góðra bóka,“ skrifaði enn einn nemandinn.

Flestir voru þátttakendur stoltir af því að hafa klárað tilraunina en einnig létt. „Í heildina litið var góð reynsla að bíða í sólarhring með að notast við tæknina, en þetta er eitthvað sem ég vil aldrei þurfa gera aftur!“

Vefsvæði tilraunarinnar