Íslenska ríkið var í dag sýknað í Hæstarétti eftir að skrifstofustjóra í atvinnu- og nýsköpunarráðuneytinu var sagt upp árið 2020. Áður hafði ríkinu verið gert að greiða starfsmanninum fyrrverandi 23,6 milljónir í skaðabætur.
Taldi maðurinn að ástæða uppsagnarinnar ætti raunverulega rætur að rekja til ávirðinga á hendur honum vegna meintra brota við embættisfærslur. Ríkið sagði hins vegar að leggja hafi átt embætti mannsins niður áður en yfirsjónir hans komu í ljós.
Ávirðingarnar sem um ræðir eru samskipti hans við Stjórnartíðindi þar sem skrifstofustjórinn tafði birtingu laga um sjókvíaeldi á laxi. Vakti það upp spurningar hvort hann hefði með þessu verið að hygla ákveðnum fyrirtækjum. Var mál hans rannsakað af lögreglu og síðar héraðssaksóknara, en þar var málið látið falla niður þar sem ekki var talið að maðurinn hafi haft hagsmuni af því að tefja birtingu laganna né hallað hafi á réttindi einstakra manna eða hins opinbera.
Í dómi Hæstaréttar kemur fram að ekkert hafi komið fram í málinu um að skipulagsbreytingarnar sem ráðist var í hafi verið til málamynda eða í reynd haft það að markmiði að leiða skrifstofustjórann til lausnar frá embætti.
Horfir Hæstiréttur meðal annars til þess að hvorki ráðherra né ráðuneytisstjóra hafi verið kunnugt um ávirðingar í garð starfsmannsins þegar breytingarnar voru ákveðnar.
Taldi Hæstiréttur að ráðuneytið hefði lagt nægjanlegan grunn að þeirri niðurstöðu sinni að ekki kæmi til greina að skrifstofustjórinn starfaði þar áfram eftir að skipulagsbreytingarnar tóku gildi. Niðurlagning embættisins og uppsögn starfsmannsins voru því reist málefnalegum sjónarmiðum að því er Hæstiréttur telur.
Skrifstofustjórinn hafði verið skipaður í embætti frá 1. september 2018 og hafði áður gegnt embættinu í fimm ár. Í júní árið 2020, að undangenginni úttekt ráðgjafafyrirtækis á stjórnskipulagi og skipan verkefna hjá ráðuneytinu á umræddu sviði, var skrifstofustjóranum greint frá ákvörðun ráðherra um skipulagsbreytingarnar og að staða hans yrði lögð niður í október.
Taldi skrifstofustjórinn að til skoðunar ætti að koma að hann héldi embættinu út skipunartímann, en með því hefðu átta til níu mánuðir bæst við biðlaunarétt hans.
Þá vísaði maðurinn einnig til fyrrnefndra ávirðinga og taldi þær ástæðu þess að leggja ætti embætti hans niður.
Í dómi Hæstaréttar kemur fram að umrædd samskipti skrifstofustjórans við Stjórnartíðindi hafi ekki komið í ljós fyrr en nokkrum vikum eftir að ákvörðun var tekin um að leggja embættið niður. Hafi starfsmaðurinn verið sendur í ótímabundið leyfi í kjölfarið.
Hæstiréttur féllst á það með ríkinu að stjórnendur ráðuneytisins og ráðherra hefðu ekki verið með vitneskju um ávirðingarnar gagnvart starfsmanninum þegar ákvörðun um skipulagsbreytingarnar var tekin. Því hafi ákvörðunin um að leggja embætti hans niður rúmast innan heimilda og er ríkið sýknað af bótakröfu mannsins.