Erfiðara mun reynast að verja Svartsengi

Ekki þarf nema eitt eða tvö gos af svipaðri stærðargráðu og á sambærilegum stað og síðustu gos hafa orðið til þess að erfitt getur reynst að verja orkumannvirki í Svartsengi.

Athygli stjórnvalda þarf í auknum mæli að beinast að því að styrkja áfallaþol og viðbragðsgetu á öllum Suðurnesjum og þau verkefni munu meðal annars fela í sér stórar fjárfestingar til að styrkja raforkukerfið á svæðinu, aðgerðir til að bæta afhendingaröryggi hita og vatns fyrir alla íbúa og starfsemi á svæðinu. Þá er ekki ólíklegt að grípa þurfi áfram til margvíslegra fyrirbyggjandi aðgerða eftir því sem náttúran skipar, svo sem með byggingu fleiri varnargarða.

Þetta er meðal þeirra niðurstaðna sem kynntar eru í nýrri skýrslu forsætisráðherra um helstu verkefni stjórnvalda og mat á framtíðarhorfum vegna jarðhræringa og eldsumbrota á Reykjanesskaga. Hefur skýrslunni verið dreift á Alþingi, en á sunnudaginn er ár liðið frá því að Grindavík var rýmd í tengslum við miklar náttúruhamfarir sem áttu eftir að ríða yfir bæinn.

Ef fleiri en eitt eða tvö hliðstæð gos

„Ef fleiri en eitt til tvö gos, hliðstæð þeim sem orðið hafa undanfarna mánuði, verða á suðurhluta Sundhnúksgígaraðarinnar, mun reynast æ erfiðara að verja Svartsengi og Grindavík með hraunflæðivarnargörðum. Ef aftur gýs á norðurhluta raðarinnar mun hraun hins vegar leita með auknum þunga til norðurs, í átt að Reykjanesbrautinni, líkt og þekkt er,“ segir í skýrslunni, en vísað er í álit Jarðvísindastofnunar Háskóla Íslands.

Hraun flæðir úr síðasta eldgosi í Sundhnúkagígaröðinni í ágúst. mbl.is/Árni Sæberg

Þyrfti mikið til að hraun færi á Reykjanesbraut

Varðandi mögulega hættu sem Reykjanesbrautinni stafar af hraunflæði vegna hugsanlegra gosa norðarlega á Sundhnúkagígaröðinni er í skýrslunni bent á að dældin sem liggur í Vogasveimnum svokallaða þyrfti að fyllast og hraun að byggjast upp á allstóra svæði áður en rennandi hraun næði að veginum.

„Á þessu svæði hefur slíkt ekki gerst undanfarin 13 þúsund ár. Í hliðstæðu hraunflæði og verið hefur í síðustu gosum þyrfti gossprungan að ná austur fyrir Vogasveiminn, um 3-4 km lengra til norðausturs en orðið hefur hingað til, til að hraunflæði næði yfir Reykjanesbraut. Slíkt myndi kalla á nýjan gliðnunaratburð og fæli í sér verulegt hraunflæði frá svæði sem hegðaði sér síðast með þeim hætti fyrir rúmlega 14 þúsund árum.“

Hverfandi líkur á að gos ógni Reykjanesbæ eða flugvellinum

Þá segir jafnframt í áliti Jarðvísindastofnunar að til að rennandi hraun muni ógna Reykjanesbæ eða Keflavíkurflugvelli þyrfti gos sem væri af áður óþekktri stærðargráðu á þessu svæði. „Líkur á slíku hljóti að teljast hverfandi litlar,“ segir í skýrslunni.

• Blogga um frétt