Fjórðungur af hlutafé í stærstu útgerðarfélögum landsins er í eigu lífeyrissjóða og er samanlagt markaðsvirði þessara bréfa um 97 milljarðar króna. Stærsti hlutur lífeyrissjóða er í Brimi hf. þar sem átta lífeyrissjóðir fara samanlagt með 37,43% af hlutafé félagsins.
Ríkisstjórnin sagði í vikunni við kynningu á frumvarpi er snerist um tvöföldun veiðigjalda að markmiðið væri fyrst og fremst að innheimta aukninguna af stærri og fjársterkum útgerðum. Sex samstæður greiddu um helming innheimtra veiðigjalda á síðasta ári og má því ætla að þunginn af fyrirhugaðri hækkun leggist á þessar sömu samstæður.
„Mér finnst þetta óskynsamleg ákvörðun hjá ríkisstjórninni. Það vantar samtal við greinina og greiningu á afleiðingunum fyrir fyrirtæki, sveitarfélög og landsbyggðina,“ segir Guðmundur Kristjánsson forstjóri Brims í samtali við Morgunblaðið.
Hugmyndir ríkisstjórnarinnar um að miða veiðigjald uppsjávartegunda við verð á uppboðsmörkuðum í Noregi sæta sérstakri gagnrýni. Þar í landi er stór hluti afla fluttur óunninn úr landi, þar sem landvinnsla er ekki samkeppnishæf vegna launakostnaðar, en hráefniskostnaður hár.
Í Noregi nýtur sjávarútvegur verulegra ríkisstyrkja, en skilið er á milli veiða og vinnslu, sem aftur hefur mikil áhrif á markaðsverð hráefnis. Verði frumvarp ríkisstjórnarinnar að lögum mun sá norski veruleiki hafa bein áhrif á veiðigjöld á Íslandi.
Þegar auðlindagjöld á fiskeldi voru til umræðu í Noregi var því velt upp hvort innleiða ætti auðlindagjald á fiskveiðar. Mat norska ríkisstjórnin það svo að heildarauðlindarenta í norskum sjávarútvegi væri sex milljarðar norskra króna, jafnvirði um 75 milljarða íslenskra króna.
„Að loknu heildarmati hefur ríkisstjórnin ákveðið að skattleggja ekki auðlindarentu í sjávarútvegi sérstaklega. Ástæða þess er að auðlindarentan skilar sér til sjávarbyggða með umsvifum reksturs og atvinnu,“ sagði í hvítbók norskra stjórnvalda 2023.
Lesa má meira um málið í Morgunblaðinu í dag