Eftir Evu Bjarnadóttur
evab@mbl.is

Strandríkin sem liggja að Norður-Íshafi keppast um ná yfirráðum á hafsvæði, sem í nánustu framtíð gæti orðið gullnáma auðlinda og bættra samgangna. Breytingin kemur ekki til af góðu. Íshellan sem liggur yfir Norður-Íshaf hefur minnkað og er það rakið til loftslagsbreytinga. Ríkin sem eiga efnahagslögsögu og landgrunn þessu hafsvæði eru Noregur, Rússland, Bandaríkin, Kanada og Danmörk/Grænland. Ísland er aftur á móti of langt í suðri til þess að stjórnvöld geti gert tilkall til landgrunnsréttinda.

Í Atlantshafinu er einnig deilt um landgrunn og taka Íslendingar fullan þátt í þeirri deilu með kröfum um landgrunn á Reykjanesskaga, á svokölluðu Hatton-Rockall svæði og í Síldarsmugunni.

Hagsmunir Íslendinga liggja í siglingaleiðum sem kunna að opnast í Norður-Íshafinu á næstu áratugum, í réttindum sem fylgja aðild landsins að Svalbarðasamningnum og möguleikum í fiskveiðum í úthafinu sem myndast í kjölfar bráðnunar íss í Norður-Íshafinu. Þá eru uppi áætlanir um olíuleit á svokölluðu Drekasvæði við Jan Mayen og eru vonir bundnar við olíu- og gas á Hatton Rockall-svæðinu.

Næsta síða >