Tækni & vísindi | AP | 28.6.2005 | 10:05

Kjarnasamrunaofni valinn staður í Frakklandi

Inn á þessa mynd hefur verið teiknaður væntanlegur kjarnasamrunaofn, og nærliggjandi byggingar, til viðbótar aðstöðu sem þegar er fyrir hendi í Cadarache. AP

Alþjóðlegt félag hefur valið ofni sem nota á til tilrauna með kjarnasamruna stað í Frakklandi, skammt frá Aix-en-Provence, að því er fulltrúi Evrópusambandsins greindi frá í dag. Markmið tilraunanna er að búa til hreina orku sem aldrei gengur til þurrðar.

Ákvörðun um staðsetninguna var tekin á lokuðum fundi í Moskvu, en aðilar að félaginu eru Evrópusambandið, Japan, Bandaríkin, Suður-Kórea, Rússland og Kína. Deilur hafa staðið milli þeirra um staðsetningu tilraunaofnsins, enda mikið í húfi: Margir milljarðar í rannsóknastyrki, uppbygging fyrir milljarða og hátt í 100.000 ný störf.

Japanir, Bandaríkjamenn og Suður-Kóreumenn vildu að ofninn yrði byggður í Japan, en Rússar, Kínverjar og Evrópusambandið að hann yrði staðsettur í Cadarache í Suður-Frakklandi, og varð það úr.

Með ofninum (International Thermonuclear Experimental Reactor, ITER) á að sýna fram á að með kjarnasamruna, sem felur í sér beislun samskonar orku og hitar sólina, verði hægt að leggja af brennslu jarðefnaeldsneytis, sem mengar andrúmsloftið, og nota í stað hreina orku. Við kjarnasamruna, sem felur í sér að tveir léttir kjarnar eru sameinaðir til myndunar eins þungs og þar með losuð mikil orka, myndast engar gróðurhúsalofttegundir og aðeins lítið magn geislavirks úrgangs.