„Mér finnst fjármálakerfið hér vera skakkt“

Ráðgjafarfyrirtækið ARMA Advisory var stofnað af þeim Marinó Erni Tryggvasyni og Atla Rafni Björnssyni á síðasta ári. Marinó Örn á að baki langan feril í fjármálageiranum og hefur komið að mörgum veigamiklum verkefnum á sviði eignastýringar og fyrirtækjaráðgjafar. Blaðamaður ViðskiptaMoggans hitti Marinó Örn á skrifstofu ARMA í Hlíðasmára og ræddi við hann um ferilinn, fjármálakerfið, markaði og fleira.

„Mér finnst fjármálakerfið á Íslandi vera svolítið skakkt,“ segir Marinó í samtali við ViðskiptaMoggann og útskýrir að hér á landi séum við með mjög stóra lífeyrissjóði miðað við stærð hagkerfisins.

„Lífeyrissjóðirnir eru of stórir fyrir hagkerfið eða hagkerfið of lítið fyrir lífeyriskerfið. Það er eðlilegt að setja lög um að sjóðirnir þurfi að fara varlega en lagabálkurinn í kringum fjárfestingar íslenskra lífeyrissjóða er líklega flóknasti hluti lagabálksins og þó víðar væri leitað,“ segir Marinó.

Hann gagnrýnir lögin sem kveða á um að lífeyrissjóðir megi ekki eiga meira en 20% í félagi.

„Ég spurðist einhverntíma fyrir af hverju þessi regla væri og þá var mér tjáð að ástæðan væri að gamla Vinnuveitendasambandið óttaðist það að smám saman myndi verkalýðshreyfinginn eignast lífeyrissjóð eða ráða lífeyrissjóðunum og það myndi gera það að verkum að það yrði bara sósíalismi á landinu af því að verkalýðshreyfingin myndi eiga félögin í gegnum lífeyrissjóðina og þess vegna voru sett takmörk á eignarhluti í hverju félagi. Þetta er góðra gjalda vert, en eins og oft hafa góðar fyrirætlanir aðrar afleiðingar. Þessi regla gerir það að verkum að ef lífeyrissjóðir ætla að fjárfesta í félagi þarf 5-6 sjóði til þess að fjármagna félagið. Það gerir það að verkum að mörg félög eða fjárfestingatækifæri sem henta stærð hagkerfisins eru allt of lítil fyrir sjóðina,“ segir Marinó.

Hann gagnrýnir einnig það fyrirkomulag að takmörk séu sett á heimildir lífeyrissjóða til að fjárfesta erlendis.

„Lífeyrissjóðir geta ekki fjárfest fyrir meiri gjaldeyri á erlendum mörkuðum en er til í landinu og því er engin sérstök ástæða til þess að takmarka fjárhæð erlendra fjárfestinga í lögum því hún takmarkast við gjaldeyrissköpun hagkerfisins. Það væri einnig óskandi að við fengjum meiri beina erlenda fjárfestingu til Íslands og það gæti skapað svigrúm til aukinna fjárfestinga lífeyrissjóða erlendis. Maður hefur heyrt að óheft flæði lífeyrissjóða í erlendar eignir geti skapað óstöðugleika. Að mínu mati felast þau rök í að skjóta sendiboðann því ef við erum með einhvern veikleika í hagkerfinu held ég að það sé sá veikleiki sem hafi áhrif á breytingar á gengi krónunar og það eru kannski nokkrar ástæður fyrir því. Til dæmis smæð hagkerfisins, lítil eigin mynt og flókið regluverk,“ segir Marinó og bætir við að erlendar fjárfestingar lífeyrissjóða séu ein meginástæða þess að staða hagkerfisins gagnvart útlöndum hefur breyst mikið.

„Við eigum orðið meiri eignir erlendis en skuldir. Ég hef oft hitt matsfyrirtækin sem meta bankana og ríkissjóð og það er augljóst að staða hagkerfisins við útlönd er einn af þeim meginþáttum sem þau horfa á. Betra lánshæfismat leiðir til lægri vaxta og á endanum til betri lífskjara í landinu. Þannig að ég tel að erlendar fjárfestingar lífeyrissjóða séu líklegri til þess að auka stöðugleika frekar en óstöðugleika þegar horft er til lengri tíma,“ segir Marinó.

Lesa má viðtalið í heild sinni í ViðskiptaMogganum sem kom út sl. miðvikudag.