Gengi hlutabréfa alþjóðlega matsfyrirtækisins Moody's lækkaði um 16,2% í kauphöllinni í New York eftir að frétt birtist í breska viðskiptablaðinu Financial Times í dag um að Moody's hefði leynt því að villa í tölvuforriti olli því að tilteknir afleiðusamningar fengu árið 2006 hæstu lánshæfiseinkunn en einkunnin hefði með réttu átt að vera mun lægri.
Moody's segir í yfirlýsingu, að verið sé að yfirfara málið í heild en það væri í ósamræmi við starfsreglur fyrirtækisins að breyta aðferðafræði til að breiða yfir mistök.
FT vísaði í innanhússkjal frá Moody's sem virðist benda til þess, að háttsettir stjórnendur fyrirtækisins hafi vitað af tölvuvillunni í byrjun síðasta árs og að lánshæfiseinkunn afleiðusamninganna kynni að lækka um fjóra flokka ef villan yrði leiðrétt. Umrædd einkunn var ekki lækkuð fyrr en í byrjun þessa árs.
Fram kemur í Vegvísi Landsbankans í dag, að talið er að hrun á markaði með svonefnda CPDO afleiðusamninga hafi valdið mörgum fjárfestum búsifjum þar sem sumir töpuðu allt að 90% af fjárfestingu sinni á skömmum tíma. Þá átti hrun í þessum samningum einnig mikinn þátt í því að þrýstingur hefur verið á markaði fyrir afleiður tengdar skuldatryggingum og vísitölum tengdum þeim undanfarna mánuði.
Afleiðusamningarnir sem um ræðir komu fram á seinni stigum „lánsfjárbólunnar" á árinu 2006. Þeir fyrstu voru á vegum ABN Amro fjárfestingabankans en fljótlega fóru aðrir fjárfestingabankar að bjóða samskonar samninga. Afleiðurnar voru byggðar á væntingum um þróun álags á skuldir fyrirtækja með Aaa lánshæfiseinkunn en gáfu fjárfestum von um örugga ávöxtun upp á 200 punkta yfir LIBOR vöxtum. Á sama tíma gat fjárfestir sem keypti skuldabréf fyrirtækja með Aaa einkunn ekki vænst nema 20 punkta ávöxtunar yfir LIBOR.
Í Vegvísi segir, að það hafi komið mörgum í opna skjöldu að Moody's skyldi veita afleiðusamningunum hæstu lánshæfiseinkunn. Greinendur CreditSights sögðust t.d. ekki getað hrakið einkunn Moody's en sögðust samt vantreysta aðferðafræðinni.