Viðskipti | mbl | 28.10.2008 | 11:04 | Uppfært 29.10.2008 15:53

Vaxtahækkun vegna IMF

Davíð Oddsson, formaður bankastjórnar Seðlabankans, gerir grein fyrir vaxtahækkun bankans í dag. mbl.is/Kristinn

Í samkomulagi milli Íslands og Alþjóðagjaldeyrissjóðsins, sem lagt verður fyrir framkvæmdastjórn sjóðsins til staðfestingar á næstu dögum, felst m.a. að Seðlabankinn skuli þá hafa hækkað stýrivexti í 18%, eins og nú hefur verið gert. Þetta kom fram á blaðamannafundi Seðlabankans í dag.

Í greinargerð bankastjórnar Seðlabankans nú segir, að stýrivextir bankans hafi verið lækkaðir 15. þessa mánaðar í 12%. Sú ákvörðun hafi verið rökstudd með breyttum aðstæðum í íslenskum efnahagsbúskap. Samdráttur væri þegar orðinn nokkur og meiri framundan og eftirspurn og væntingar hefðu hríðfallið.

Síðan segir:

„Í liðinni viku gerði ríkisstjórnin samkomulag við sendinefnd Alþjóðagjaldeyrissjóðsins. Í samkomulaginu, sem lagt verður fyrir framkvæmdastjórn hans til staðfestingar á næstu dögum, felst m.a. að Seðlabankinn skuli þá hafa hækkað stýrivexti í 18% sem nú hefur verið gert. Við þá ákvörðun er vísað til þess að við hrun bankakerfisins og harkalegar ytri aðgerðir sem í kjölfarið fylgdu lamaðist gjaldeyrismarkaður þjóðarinnar á svipstundu. Þótt aðstæður hafi síðan lagast nokkuð eru takmarkanir á gjaldeyrisviðskiptum óhjákvæmilegar.

Mikilvægt er að koma gjaldeyrisviðskiptum á ný í eðlilegt horf og styðja við gengi krónunnar. Þótt raungengið sé nú mun lægra en fær staðist til lengdar er talið óhjákvæmilegt að styrkja grundvöll krónunnar á gjaldeyrismarkaði með aðhaldssömu vaxtastigi þegar hömlur á gjaldeyrisviðskiptum verða afnumdar í áföngum. Neikvæðir raunvextir gætu veikt þann grundvöll. Samdráttur eftirspurnar mun leiða til þess að afgangur myndast fljótt á vöru- og þjónustuviðskiptum við útlönd. Framleiðsluslaki og jafnvægi eða afgangur í utanríkisviðskiptum munu stuðla að hækkun á gengi krónunnar að því tilskildu að traust hafi skapast á gjaldeyrismarkaði. Gangi spár eftir verða stýrivextir lækkaðir í samræmi við hratt lækkandi verðbólgu."