Mikill halli á rekstri hins opinbera

Á 1. ársfjórðungi 2009 var hið opinbera, ríki og sveitarfélög, rekið með 24 milljarða króna tekjuhalla samanborið við 18 milljarða króna tekjuafgang á sama tíma 2008. Hagstofan segir, að sem hlutfall af landsframleiðslu ársfjórðungsins hafi tekjuhallinn mælst 6,9% og sem hlutfall af tekjum hins opinbera 15,7%.

Á sama ársfjórðungi 2008 mældist tekjuafkoma 5,5% af landsframleiðslu og 10,9% af tekjum hins opinbera. Hagstofan segir, að þennan mikla viðsnúning í fjármálum hins opinbera milli 1. ársfjórðungs 2008 og 2009 megi rekja til bæði mikils tekjusamdráttar og mikillar útgjaldaaukningar.

Heildartekjur hins opinbera, sem námu 152,7 milljörðum króna á 1. ársfjórðungi 2009 samanborið við 164,4 milljarða króna á sama tíma 2008, lækkuðu um ríflega 7% milli ára. Þessi mikla tekjulækkun skýrist fyrst og fremst af verulega minni tekjum af vöru- og þjónustusköttum, en tekjuskattar skiluðu hins vegar svipaðri fjárhæð í krónum talið milli ára.

Á sama tíma jukust heildarútgjöld hins opinbera um nálægt 21% milli ársfjórðunganna eða úr 146,4 milljörðum króna 2008 í 176,7 milljarða króna 2009. Hagstofan segir, að þessi mikla útgjaldahækkun skýrist fyrst og fremst af ríflega 10 milljarða króna hækkun í félagslegum tilfærslum til heimila og um tæplega 10 milljarða króna hækkun í vaxtakostnaði hins opinbera. Þá er áætlað að kaup hins opinbera á vöru og þjónustu hafi hækkað um tæplega 8 milljarða króna milli tímabilanna.

Hrein peningaleg eign ríkissjóðs, þ.e. peningalegar eignir umfram skuldir, var neikvæð um 244 milljarða króna í lok 1. ársfjórðungs 2009 samanborið við 45 milljarða króna jákvæða eign á sama ársfjórðungi 2008. Heildarskuldir ríkissjóðs námu 1244 milljörðum króna í lok þessa ársfjórðungs eða sem nam 88,5% af áætlaðri landsframleiðslu ársins. Til samanburðar nam skuld ríkissjóðs 572 milljörðum króna á 1. ársfjórðungi 2008 eða sem svarar 39% af landsframleiðslu.

Frétt Hagstofunnar

• 1 blogg um fréttina

Bloggað um fréttina

• Jón Lárusson: Tími komin fyrir nýja hugsun