Viðskipti | AFP | 8.9.2009 | 14:46

Finnland í djúpri lægð

Höfuðstöðvar Nokia í Finnlandi. Tekjur þess hafa dregist saman um fjórðung. Reuters

Samdrátturinn sem Finnland gengur nú í gegnum er hinn mesti á evru-svæðinu svonefnda og jafnframt á Norðurlöndum, en nýjar hagtölur sem birtar voru í morgun sýna að finnska hagkerfið dróst saman um 9,4% á öðrum ársfjórðungi miðað við sama tíma í fyrra.

Bakslagið er mesti samdráttur sem mælst hefur í Finnlandi frá því að byrjað var að safna sambærilegum tölum um 1990 og er verra en 7,6% samdrátturinn á milli ára fyrstu þrjá mánuði ársins.

„Tölurnar eru hrollvekjandi,“ segir aðalhagfræðingur OP-Pohjola Group, Anssi Rantala, í samtali við fréttastofuna AFP, og bendir á að finnskt efnahagslíf sé afar háð útflutningi, sem hafi orðið afar illa úti vegna þess hversu mjög hefur dregið úr eftirspurn á heimsvísu.

Hagfræðingar benda á að viðskiptablaðið Kauppalethi hafi spáð 7,3% samdrætti á 12 mánaða grunni á öðrum ársfjórðungi. Finnska hagstofan segir hagkerfið hafa skroppið saman um 2,6% á öðrum ársfjórðungi í samanburði við 3% niðursveiflu á hinum fyrsta, sem gæfi ekki væntingar um mikinn bata.

Hagvaxtartölur Finnlands eru hinar verstu á evrusvæðinu, þeirra 16 ríkja sem eru innan myntsamstarfsins í Evrópu, þó að talið sé að tölur Írlands sem vænst er seinna í mánuðinum geti jafnvel orðið verri.

Á meðal annarra Evrópusambandsríkja voru það einungis nágrannarnir - Eistland, Lettland og Litháen sem lentu í dýpri lægð heldur en Finnar á öðrum ársfjórðungi.

Mikill samdráttur í útflutningi

Pentti Forsman, hagfræðingur, hjá finnska seðlabankanum, útskýrir samdráttinn með því að útflutningur nemi nú 35% af finnska hagkerfinu en hafi verið um helmingur á síðasta ári og horfur séu á áframhaldandi falli á næsta ári.

Frá apríl til júlíloka á þessu ári féll útflutningurinn um 30,2% á 12 mánaða grunni, samkvæmt upplýsingum hagstofunnar, meðan fjárfesting dróst saman um 11,7%.

Minnkandi útflutningur hefur haft í för með sér að fyrirtæki hafa þurft að fækka starfsmönnum til að mæta minnkandi eftirspurn. Það þýðir aftur að með auknu atvinnuleysi draga einstaklingar úr neyslu - neysla heimilanna hefur lækkað um 3,4% á öðrum ársfjórðungi.

Nágrannalöndin eru þó í enn meiri erfiðleikum - hagkerfi Eistlands, Lettlands og Litháen hafa skroppið sama um nálægt 15%.

Rússland, helsta viðskiptaland Finna ásamt Þýskalandi, hefur einnig mátt horfa upp á um 10% samdrátt milli ára. Það hefur sömuleiðis komið hart niður á finnskum fyrirtækjum.

Nokia hefur mátt horfa upp á um fjórðung tekna sinna þurrkast út og stærstu pappírsframleiðendurnir. Stora-Enso og UPM-Kymmene skera niður framleiðslu og störf vegna samdráttarins í blaðasölu og auglýsingum.

Tuulia Astlund og Reijo Mankinen hjá ETLA efnahagsrannsóknarstofnuninni telja þó að nú sé botninum náð og vænta hagstæðari vaxtartalna á þriðja ársfjórðungi.

Finnska fjármálaráðuneytið sem spáð hafði um 6% samdrætti á árinu mun birta nýja hagvaxtaspá 15. september.