Fréttaskýring: Vextirnir eina stóra breytingin

Eins og fram hefur komið liggur stærsti munurinn á þeim Icesave-samningum sem forseti Íslands synjaði staðfestingar í janúar og þeim er kynntir voru til sögunnar í síðustu viku í talsvert hagfelldari vaxtakostnaði. Vaxtakjörin sem nefnd undir forystu Svavars Gestssonar samdi um á haustmánuðum 2009 hljóðuðu upp á 5,55%, en þeir vextir reiknuðust frá október 2008. Vaxtakjörin sem nýja nefndin undir forystu Lees Buchheits samdi um voru 3,2% að meðaltali, en samkvæmt samkomulaginu sem nú bíður afgreiðslu Alþingis eru ekki greiddir vextir fram til 1. október 2009. Að öðru leyti virðast nýju samningarnir í meginatriðum sambærilegir hinum gömlu.

Fyrst og fremst lægri vextir

Þegar samninganefndin kynnti nýja samkomulagið virtust nefndarmenn ganga út frá því sem vísu að heimtur úr þrotabúi Landsbankans yrðu með þeim hætti að bróðurpartur höfuðstóls skuldarinnar myndi greiðast niður á tímabilinu 2011-2016. Af lægri höfuðstól reiknast eðli málsins samkvæmt lægri vextir, og reiknaðist sérfræðingum frá ráðgjafarfyrirtækinu Hawkpoint til að vaxtakostnaður Íslands myndi í raun aðeins nema 2,46% af þeim sökum, að teknu tilliti til þess að engar vaxtagreiðslur yrðu inntar af hendi til Breta og Hollendinga fram til 1. október 2009. Aðeins tíminn mun leiða í ljós hvort útgreiðslur úr þrotabúi Landsbankans muni standast tímaáætlun samninganefndarinnar, en þess má geta að skilanefnd Landsbankans áætlar að í árslok 2010 verði um 30% af 1.138 milljarða eignum í formi reiðufjár. Jafnframt á eftir að koma í ljós hvort gengi krónunnar muni haldast á svipuðum slóðum næstu árin og í dag, en greint var frá því í Morgunblaðinu í gær að talsverð gjaldeyrisáhætta stafaði af Icesave-skuldinni. Sú áhætta er tilkomin vegna þess að krafa Tryggingasjóðs innistæðueigenda og fjárfesta (TIF) í þrotabú Landsbankans er fest í krónum. Sú skuld sem ríkissjóður mun ábyrgjast að greiðist til Breta og Hollendinga samkvæmt Icesave-samkomulaginu nemur hins vegar fimm milljörðum evra. Í fyrri samningi var gert ráð fyrir því að greiðslur Íslendinga myndu standa yfir á árunum 2012-2024, en þó með möguleika á framlengingu til 2030. Í nýju samningunum er greiðslutímabil látið ná til 2046, en Buchheit lagði á það áherslu á kynningarfundi vegna nýju samninganna að ólíklegt væri að greiðslur myndu standa svo lengi. Í meginatriðum má segja að nýju samningarnir séu keimlíkir hinum gömlu, enda ekkert í hinum nýju sem dregur úr gjaldeyrisáhættu eða breytir forgangi á greiðslum úr þrotabúi Landsbankans, en vonir voru bundnar við að svokallað Ragnars Hall-ákvæði myndi rata í nýju samningana.