Viðskipti | mbl | 13.2.2013 | 15:27

„Ekki borða útsæði í kreppu“

Esko Aho, fyrrum forsætisráðherra Finnlands, á Viðskiptaþingi 2013 Ómar Óskarsson

„Besta ráðið sem ég get gefið ykkur er að borða ekki kartöfluútsæði í kreppu“. Þetta var boðskapur Esko Aho, fyrrum forsætisráðherra Finnlands, á Viðskiptaþingi 2013, þar sem hann fór yfir lærdóm sem draga mátti af því hvernig Finnland tókst á við kreppuna í byrjun tíunda áratugarins.

„Það er nauðsynlegt að fjárfesta á krepputíma. Það var það besta sem við gerðum“ sagði Aho. Á tímabilinu 1991 til 1995 jókst fjárfesting í Finnlandi um 80%, þrátt fyrir erfiða tíma. Til samanburðar má benda á að fjárfestingar á Íslandi hafa verið í sögulegu lágmarki síðan fjármálahrunið dundi yfir.

Tæknivæðing skóla og heilbrigðiskerfis

Hann tók fram að ekki megi vænta þess að breytingar taki stuttan tíma og að það þurfi að vera þolinmæði til staðar. Helstu möguleikar sem lítil samfélög eins og Ísland og Finnland búa við eru að hans mati aukin tæknivæðing bæði hjá opinberum stofnunum og fyrirtækjum.

„Okkur finnst við vera komin langt í dag, en staðreyndin er sú að stórir hlutir eiga enn eftir að koma“ sagði Aho. Hanntelur að á næstu 5 til 10 árum verði skólar og heilbrigðiskerfið í miklu meira mæli orðin tæknivædd, sem muni auka framleiðni þeirra til muna.

Áhætta og mistök betri en kyrrstaða

Aho sagði að uppgötvanir og framþróun væru þær leiðir sem þyrfti að stefna að, en tók fyrir að það ætti að beita niðurskurði. „Það er ekki rétt að skera kostnað niður, heldur á að auka hagkvæmni þannig að það þjóni skattgreiðendum betur.“ Hann sagði helsta vandamálið á þessu sviði vera heilbrigðisgeirann þar sem öll lönd í heiminum væru að glíma við að ná aukinni framlegð, en ekki neitt hefði náð viðunnandi árangri.

Ástæðu þess sagði hann meðal annars vera þá að oft væri erfitt að koma uppgötvunum að í heilbrigðisgeiranum. Það væri meðal annars vegna þess að fólk gerði of mikið úr breytingum, en treysti of mikið því sem væri viðtekin venja. Þannig væri fólk ekki gagnrýnt fyrir að gera ekki neitt, en þeir sem tækju áhættu og gerðu mistök fengu aftur á móti alla gagnrýnina. Þessu sagði hann nauðsynlegt að breyta.