Íslenskar krónur í eigu erlendra aðila, svonefndar aflandskrónur, námu 327 milljörðum króna í lok árs 2013. Þær stóðu í 565 milljörðum króna í kjölfar hruns bankanna haustið 2008.
Þetta kemur fram í nýrri greinargerð um framgang áætlunar um losun fjármagnshafta sem fjármála- og efnahagsráðherra birti á vefsíðu ráðuneytisins í dag.
Þar segir að Seðlabanki Íslands hafi lækkað stöðu aflandskróna bæði með sérstökum viðskiptum og útboðum í samræmi við áætlun um afnám hafta frá marsmánuði árið 2011.
Með útboðum Seðlabankans hafi erlendum skammtímafjárfestum í aflandskrónum markvisst verið hleypt út og þar með dregið úr þeim hluta aflandskróna sem eru í höndum þeirra sem vilja innleysa fjárfestingu sína nær óháð gengi.
Samhliða þessari lækkun hefur samsetning þessara eigna breyst verulega, að því er segir í greinargerðinni. Meirihluti lækkunarinnar hefur verið í innstæðum en erlendir aðilar hafa einnig aukið líftíma eigna sinna í skuldabréfum ríkissjóðs.
Við áramót voru um 177 milljarðar aflandskróna í ríkisskuldabréfum, 136 milljarðar í innstæðum og 14 milljarðar í skuldabréfum íbúðalánasjóðs. Upphæð aflandskróna í innstæðum hefur ekki breyst verulega frá miðju ári 2013 á meðan fjárfestingar aflandskróna í ríkisskuldabréfum hafa lækkað nokkuð. „Er þetta nokkur breyting frá því sem áður var,“ segir í greingargerðinni.
Þar kemur einnig fram að erfitt sé að meta hversu kvikar þær aflandskrónur sem eftir standa séu. „Áhugi fjárfesta á því að selja fjárfestingar sínar ræðst fyrst og fremst af því gengi sem þeim býðst hverju sinni og gæti aukist verulega með lækkun aflandsgengis,“ segir í greinargerðinni.
Ólíklegt sé að aflandskrónum verði öllum skipt hratt í gjaldeyri heldur muni hluti fjárfesta halda fjárfestingum sínum eftir losun hafta, en vandasamt sé að segja fyrir um þá þróun.
Frétt mbl.is: Gætu valdið meiri skaða en áframhaldandi höft