Eimskip hefur ekki ákveðið hvort úrskurði innanríkisráðuneytisins um skipsnafnið Gullfoss verði áfrýjað en úrskurðurinn tryggði hvalaskoðunarfyrirtæki nafnið. „Við erum fljót að friða hina og þessa kofa á Íslandi, en við lítum svolítið á nafnið sem sams konar menningararf, sem einnig ber að vernda,“ segir Ólafur William Hand, upplýsingafulltrúi Eimskipafélagsins.
Líkt og mbl greindi frá á mánudag hefur ráðuneytið staðfest einkarétt fyrirtækisins Searanger á Gullfossi og má Eimskip þar af leiðandi ekki nota nafnið. Samgöngustofa veitti Searanger ehf. einkarétt á skipsnafninu hinn 15. maí 2014 en Eimskip kærði ákvörðunina í júlí sama ár. Úrskurður ráðuneytisins féll um mánaðarmótin.
Í kærunni vísaði Eimskipafélagið til þess að saga íslenskrar þjóðar, Eimskipafélagsins og Gullfoss væri samofin í hugum almennings. Skipið hafi verið lífæð landsmanna á síðustu öld og að Gullfoss tengist mörgum helstu atburðum íslensks þjóðlífs síðustu 100 ár.
Samgöngustofa og ráðuneytið telja þetta hins vegar engu breyta um þær reglur sem gilda um veitingu heimildar á einkarétti til skipsnafns. Nafnið hafi einfaldlega ekki verið skráð í skipaskrá.
Gullfoss kom fyrst til landsins árið 1915 en var selt árið 1947. Árið 1950 var Eimskipafélaginu afhent nýtt skip sem tók við nafninu Gullfoss en áætlunarferðum þess var lokið árið 1973 eftir að það skemmdist við björgunarstörf í Vestmannaeyjagosinu.
„Eðli málsins samkvæmt þykir okkur þessi úrskurður svolítið leiðinlegur og ekki í takti við það sem við bjuggumst við,“ segir Ólafur og bætir við að nafnið hafi alltaf tengst félaginu, og mörgum Íslendingum, sterkum böndum.
„Engum sem hefur rekið eða átt skip á Íslandi hefur áður dottið í hug að nefna það Gullfoss,“ segir Ólafur. „Enda eru það að mínu viti bara helgispjöll,“ segir hann og undirstrikar að um sína persónulegu skoðun sé að ræða. „Tugir eldri borgara hafa hringt í okkur og lýst yfir áhyggjum sínum og sorg yfir þessu máli,“ segir Ólafur og vísar til þess að margir þeirra eigi sterkar minningar af Gullfossi.
Aðspurður hvort nafngiftin skipti í raun einhverju máli fyrir Eimskipafélagið, þar sem nafnið hefur ekki verið í notkun í um fjóra áratugi, segir Ólafur það hafa verið draum margra hjá fyrirtækinu að endurvekja Gullfoss sem farþegaferju í framtíðinni.
Hann tekur þó fram að farþegaflutningar séu ekki á borðinu. „Ef rétt andrúmsloft skapast í samfélaginu og rétt tækifæri bjóðast eru menn alltaf tilbúnir að skoða vissa hluti. Stjórn félagsins hefur þó engar ákvarðanir tekið,“ segir hann.
Næstu skref segir Ólafur mögulega fólgin í því að biðla til þeirra sem eiga nafnið um að endurskoða afstöðu sína eða fara með málið fyrir dómstóla. „Ég veit hins vegar ekki hvort við viljum að Gullfoss verði tengdur einhverjum dómsmálum og leiðindum,“ segir hann. „Það gæti bara verið til hins verra,“ segir Ólafur William Hand.