Formlegt útgönguferli hafið
Setja bókamerki
Tim Barrow, sendiherra Bretlands gagnvart Evrópusambandinu, hefur afhent Donald Tusk, forseta leiðtogaráðs sambandsins, bréf sem inniheldur formlega tilkynningu um úrsögn Breta úr sambandinu. Theresa May, forsætisráðherra Bretlands, undirritaði bréf í gær með með breska fánann sér við hlið og málverk af Robert Walpole, fyrsta forsætisráðherra Bretlands, á veggnum fyrir aftan sig.
Þar með hefur nú grein 50 í Lissabon-sáttmála Evrópusambandsins verið virkjuð sem kveður á um með hvaða hætti ríki geti sagt skilið við sambandið. Viðræður um úrsögnina munu nú hefjast. „Þetta er sögulegt augnablik og ekki verður aftur snúið,“ sagði May í þingsal í dag. Hún kallaði eftir samstöðu um málið.
Meirihluti breskra kjósenda samþykkti í þjóðaratkvæðagreiðslu síðasta sumar að ganga úr Evrópusambandinu og breska þingið lagði blessun sína yfir þá niðurstöðu fyrr í þessum mánuði. Bretland hefur verið hluti af Evrópusambandinu í 44 ár.
Í frétt AFP kemur fram að með afhendingu bréfsins þá sé formlega hafinn tveggja ára tímarammi sem Evrópusambandið og bresk stjórnvöld hafa til þess að semja um forsendur útgöngunnar.
Hvað mun nú gerast?
Mikil óvissa ríkir um hvaða áhrif útganga Bretanna mun hafa. Ekkert sambandsríki hefur áður yfirgefið ESB.
Fyrsta skrefið í útgönguferlinu verður það, að því er fram kemur í fréttaskýringu CNN, að ríkisstjórn May mun leggja fram lagafrumvarp, Stóra ógildingar-frumvarpið eins og það er kallað. Frumvarpið kveður á um afnám alls valds sem Evrópusambandið hefur í Bretlandi samkvæmt lögum. Áður en að til þess kemur að fullu verður öll núverandi löggjöf sambandsins sem gildir í Bretlandi flutt yfir í breska lagasafnið. Bretar hafa ekki innleitt alla Evrópulöggjöfina í bresk lög hingað til, heldur hefur hún tekið gildi þar um leið og hún hefur verið samþykkt af stofnunum ESB.
Í kjölfarið mun svo breska þingið fá það verkefni að ákveða hvaða lögum ESB skuli halda og hverjum sleppa. Um 20.000 lagagerðir sambandsins eru í gildi, allt frá því hvernig orkugjafa beri að nota og til þess hversu mikil sveigja megi vera á banana sem seldur í er verslunum.
En hver eru stóru verkefnin framundan?
Einn hornsteinn sambandsins er að borgarar aðildarríkjanna geta heimsótt, unnið, lært og búið hvar sem er innan þess. Nú þarf að ákveða hvernig Bretar vilja haga þessum málum í kjölfar úrsagnarinnar.
Þá verða flóttamanna- og hælisleitendamál eflaust fyrirferðamikil. Meta verður hvort að Bretland verði til dæmis áfram aðili að Dyflinnarsáttmálanum sem kveður á um að hafi hælisleitandi haft viðkomu í öðru Evrópulandi áður en hann kemur til Bretlands (eða annars ríki innan ESB) megi senda hann aftur til fyrsta viðkomulands. Í frétt CNN kemur fram að Bretar verði að semja upp á nýtt um aðild að þessu samkomulagi.
Þá er mikil óvissa um aðgang að mörkuðum, tollamál og þar með áhrifin á viðskiptalífið í Bretlandi sem og ESB í heild. Talið er að samningsviðræður við ESB um þetta atriði verði hvað fyrirferðamestar og flóknastar. Margir telja það þó vel mögulegt að ná metnaðarfullum fríverslunarsamningi á milli Bretlands og ESB.
Bognari bananar eftir Brexit?
En önnur minni mál verður einnig að tækla. Lengi hefur verið gert grín að reglum ESB um banana. Samkvæmt reglugerð sambandsins frá 1994 verða bananar að vera lausir við „óeðlilega sveigju“, vera meira en fjórtán sentímetrar að lengd og seljast saman í knippum sem ekki telja færri en fjóra. Það er því mögulegt að breskir banananar verði bognari en áður eftir að Brexit tekur gildi að fullu.
SFS fari offari í dómsdagsspám
Telur ríkisstjórnina ekki skilja „verðmætasköpun“
Matvælastofnun óskar eftir lögreglurannsókn
Þúsundir vinnslustarfa í húfi
Hildur: „Hér er mikið í húfi“
Breytingin hefði skilað 10 milljörðum í fyrra
Fangelsi smekkfull: 70 í gæsluvarðhaldi
Grefur undan stöðugleika og samkeppnishæfni